Podesty ruchome, takie jak zwyżki koszowe mają za zadanie wspomóc wykonawców prac na wysokości i przetransportować ich w miejsca robocze. Pomimo tego, że platforma kosza jest obudowana, zdarza się tak, że pracownicy decydują się na opuszczenie jej, aby dostać się w zakamarek np. na powierzchni dachu. Czy takie działanie jest dozwolone?
Nadużycia w użytkowaniu podnośników koszowych – dlaczego do nich dochodzi?
Podnośniki koszowe są maszynami, bardzo często wybieranymi do różnego typu prac wykonywanych na wysokościach. Tę popularność zawdzięczają sobie przede wszystkim dlatego, że ciężko o inne, na równi wszechstronne sprzęty budowlane. W obudowanej platformie roboczej podnośniki transportują pracowników na wysokość (czasem poniżej poziomu podłoża – np. pod mosty). Kosz może stanowić wtedy stabilne i bezpieczne podłoże, które sprawdzi się w nawet najbardziej wymagających lokalizacjach.
Właśnie dlatego, że podnośniki koszowe są łatwo i ogólnodostępne, oraz z powodu pozornego bezpieczeństwa (posiadanie barierek), stosunkowo często dochodzi do nadużyć w ich wykorzystaniu. Najbardziej powszechnymi są:
- wychylanie się poza obrys kosza,
- wchodzenie i stawanie na barierkach lub poręczach,
- opuszczanie obudowanej platformy, gdy znajduje się ona na wysokości.
Czy wychodzenie z kosza podnośnika jest w ogóle dozwolone?
Aby poznać odpowiedź na to pytanie, należy przyjrzeć się, co Urząd Dozoru Technicznego (UDT) mówi na ten temat. Jak się okazuje w sposób jasny tłumaczy, że korzystanie ze wszelkich podestów ruchomych powinno odbywać się w sposób zgodny z ich zastosowaniem i przeznaczeniem. W tym celu UDT odsyła użytkowników podnośników koszowych do zapoznania się z treścią instrukcji danej maszyny.
Właśnie w tym dokumencie znajdują się informacje bezpośrednio od producenta, w jaki sposób jego podnośnik koszowy powinien być eksploatowany, aby spełniał swoją funkcję.
Jakie jest zdanie producentów podnośników koszowych na ten temat?
Podnośnik koszowy został stworzony w taki sposób, aby zminimalizować wszelkie ryzyko przy pracach na wysokości. Pracownik znajdujący się na platformie roboczej z założenia musi być cały czas chroniony. Dlatego właśnie wewnątrz kosza jest on otoczony barierkami i poręczami.
Wychodzenie z kosza (lub wchodzenie do niego), gdy znajduje się na wysokości jest zabronione, ponieważ może skutkować wystąpieniem groźnych zdarzeń. Opuszczać platformę można tylko wtedy, gdy znajduje się ona na ziemi.
Czy są wyjątki?
Tak, jednak występują one bardzo sporadycznie i dokładnie określają okoliczności, w jakich może do nich dojść. Wychodzenie czy wchodzenie do kosza na wysokości jest dopuszczalne wtedy, gdy właśnie ta forma przedostania się osób, pozostaje jedyną możliwą lub po prostu najbezpieczniejszą.
W większości ma to miejsce podczas działań ratunkowych, najczęściej prowadzonych przez straż pożarną. Kiedy opuszczanie kosza podnośnika na wysokości jest dozwolone?
- podczas przeprowadzania akcji ratunkowych osób, które pracując wysoko nad ziemią uległy wypadkowi lub poważnej kontuzji,
- w trakcje ewakuacji mieszkańców i ludzi, znajdujących się w budynku w czasie pożaru lub innego równie groźnego wydarzenia,
- w sytuacjach, kiedy podnośnik koszowy uległ awarii, a osoba sterująca znajduje się razem z pracownikami wewnątrz kosza. Wtedy operator może opuścić platformę (o ile posiada umiejętności, uprawnienia alpinistyczne i sprzęt), by sprowadzić resztę Ekipy bezpiecznie na ziemię,
- w ciągu prowadzonych prac dekarskich, które jedynie można wykonać z powierzchni dachu, jednak możliwość wykorzystania rusztowania bądź drabiny została wykluczona.
W czasie użytkowania podnośnika koszowego, jak i innych maszyn budowlanych lub remontowych, warto pamiętać, aby korzystać z nich w sposób zgodny z zastosowaniem. Takie sprzęty ze względu na swoje gabaryty i ograniczenia mogą same w sobie stanowić zagrożenie. Tylko rozważna ich eksploatacja i używanie środków ochrony indywidualnej pozwala na bezpieczny przebieg działań na wysokości.
EHC Karol Zagajewski
EHC Kraków
Zobacz też:
Co pracownicy BHP sprawdzają podczas kontroli żurawi samojezdnych na budowach?
Specyfikacja techniczna żurawia samojezdnego – podwozie
Udźwig kosza – co powinieneś wiedzieć zanim zamówisz podnośnik koszowy?