Zgodnie z normą PN-EN 1993-1-8 połączenie jest miejscem, w którym zbiegają się co najmniej dwa elementy tworzące zespół przenoszący siły wewnętrzne lub momenty występujące w tym miejscu. Do najpopularniejszych połączeń należą połączenia spawane oraz połączenia śrubowe. Poniżej omówimy, czym są i jakie wyróżniamy rodzaje połączeń spawanych.
Połączenia spawane to złącza powstające w wyniku łączenia materiałów poprzez stopienie łączonych elementów konstrukcji. Topienie materiałów następuje przy pomocy łuku elektrycznego stosując do tego dodatkowe materiały spawalnicze, takie jak: gazy, drut lub elektroda, tworząc w miejscu połączenia jeziorko spawalnicze, które po ostygnięciu tworzy spoinę. W każdym połączeniu spawanym można wyróżnić następujące obszary: spoina, lico, strefy wpływu ciepła oraz spawanego materiału, linie wtopienia, grań i nadlew.
Gdzie:
- lico – powierzchnia spoiny od strony nakładania, która w przypadku prawidłowego wykonania jest lekko wypukła,
- grań – jest to przeciwległa do lica spoiny powierzchnia, powstała podczas nakładania warstwy spoiny,
- linia wtopienia – linia pomiędzy spoiną i strefą wpływu ciepła (linia przetopu),
- strefa wpływu ciepła – jest to granica, w której podczas procesu spawania dochodzi do zmian strukturalnych/mechanicznych materiału,
- nadlew – wypukłość spoiny powyżej powierzchni spawanego materiału.
Prawidłowo wykonane połączenia spawane stanowi połączenie nierozłączne, oznacza to, że zerwanie połączenia jest możliwe wyłącznie poprzez zniszczenie.
Rodzaje połączeń spawanych – spoiny i ich oznaczenia
Spoiny czołowe
Spoiny czołowe – powstają w wyniku połączenia dwóch elementów. Ze względu na rodzaj przetopu wyróżnia się dwa rodzaje spoin czołowych: spoiny czołowe z pełnym i niepełnym przetopem. Spoiny z pełnym przetopem obejmują całą grubość elementu, natomiast z niepełnym przetopem wyłącznie część elementu.
Spoiny pachwinowe
Spoiny pachwinowe wykonuje się w rowku powstałym w wyniku połączenia dwóch elementów. Zarówno dla złącz przylgowych, jak i kątowych ścianki spawanych elementów nie są ukosowane.
Spoina brzeżna
Spoiny brzeżne wykonuje się na całej grubości blachy poprzez przetopienie jej krawędzi bez dodawania spoiwa. W przypadku spoin brzeżnych grubość blach nie może być większa niż 3 mm.
Spoina otworowa
Spoiny otworowe powstają w wyniku wypełnienia spoiwem otworów okrągłego bądź podłużnego. Metoda stosowana w przypadku połączeń zakładowych.
Zobacz też:
Dokumentacja technologiczna spawania
BHP przy pracach spawalniczych