Taśmy uszczelniające pvc do konstrukcji betonowych: rodzaje i montaż

Jednym z wyrobów stosowanym do uszczelnienia poziomych i pionowych przerw roboczych oraz dylatacyjnych w konstrukcjach betonowych i żelbetowych są taśmy uszczelniające PVC. Wytwarza się je z miękkiego tworzywa sztucznego. Najczęściej produkowane są z PVC bądź kauczuku. Mogą być odporne lub nieodporne na działanie bitumu. Posiadają żeberka kotwiące z jednej bądź po obu stronach przekroju, których zadaniem jest zakotwienie taśmy w betonie. W taśmach dylatacyjnych występuje dodatkowo kształtka kompensacyjna. Jej zadaniem jest przeniesienie ruchów szczeliny dylatacyjnej.

Taśmy uszczelniające PVC w przerwach roboczych

Taśmy uszczelniające do przerw roboczych służą do zamknięcia przerw przeciwskurczowych i roboczych w celu zapobiegania przenikania wody gruntowej, pod ciśnieniem hydrostatycznym, a także z opadów atmosferycznych. Są podatne na zgrzewanie termiczne, które można wykonywać za pomocą trzonków spawalniczych (do 250 W), a także przy zastosowaniu urządzeń zgrzewających gorącym powietrzem (do 1400 W).

Rodzaje taśm uszczelniających PVC:

wewnętrzne – montowane w centralnej części przekroju elementu konstrukcyjnego (Rys.1a),
zewnętrzne – montowane wzdłuż zewnętrznej płaszczyzny elementu konstrukcyjnego (Rys.1b).

Taśmy uszczelniające PVC — **Rys. 1** Przykładowe taśmy uszczelniające stosowane w przerwach roboczych: a) taśmy wewnętrzne, b) taśmy zewnętrzne

Oprócz podstawowych taśm PVC występują także dodatkowe elementy, np. rury do rys wymuszonych (Rys.2), które stanowią uzupełnienie uszczelnienia konstrukcji.

Taśmy uszczelniające PVC w przerwach dylatacyjnych

Jedną z najskuteczniejszych metod uszczelnienia przerw dylatacyjnych jest zabetonowanie taśm PVC, które umożliwiają kompensację pracy zdylatowanych elementów konstrukcyjnych.

Rodzaje taśm dylatacyjnych PVC:

wewnętrzne – montowane w centralnej części przekroju elementu konstrukcyjnego (Rys.3a),
zewnętrzne – montowane wzdłuż zewnętrznej płaszczyzny elementu konstrukcyjnego (Rys.3b).

Oprócz podstawowych wersji taśm dylatacyjnych, występują również m.in. taśmy narożne, umożliwiające przejście z jednej płaszczyzny do drugiej (Rys.4a), taśmy narożne do mocowania mechanicznego (Rys.4b) czy też kształtki zamykające dylatację (Rys.4c).

**Rys. 4** Przykładowe taśmy uszczelniające stosowane w przerwach dylatacyjnych: a) taśmy narożne, b) taśmy narożne do mocowania mechanicznego, c) taśmy zamykające

Zastosowanie

przerwy robocze pomiędzy płytami fundamentowymi, ścianami lub płytami stropowymi, a także pomiędzy płytą fundamentową a ścianą oraz ścianą a stropem,
szczeliny pozorne w konstrukcjach monolitycznych, a także z elementów modułowych,
otwory do kotwień.

Zalecenia projektowe

Grubość elementu budowlanego powinna w obrębie taśmy odpowiadać szerokości taśmy. Do termoplastycznych taśm o szerokości 320 mm (typ A, AA, D, DA) wystarcza grubość elementu 300 mm. Połączenie taśm PVC z betonem wodoszczelnym ma zagwarantować szczelność całej konstrukcji. Odpowiednie dobranie i zabetonowanie taśmy jest skuteczną barierą dla napierającej wody. Droga, jaką musi pokonać woda, aby ominąć zabetonowane ramiona taśmy jest, dzięki temu zabiegowi, znacząco wydłużona. Wymusza to spadek ciśnienia wody, co powoduje zanik jej naporu i powstrzymanie dalszej penetracji na styku taśma-beton.

Bardzo ważne jest, aby dobrane taśmy stanowiły ciągły system uszczelnień we wszystkich przerwach roboczych i dylatacyjnych. Aby zapewnić ciągłość należy zwrócić szczególną uwagę na:

taką samą szerokość taśm i rozstaw kotew,
zachowanie kąta prostego przy docięciach taśm oraz przy zmianie poziomów,
wyciągnięcie taśm minimum 30 cm ponad najwyższy poziom wody,
unikanie łączenia taśm wewnętrznych i zewnętrznych na jednym obiekcie,
zmianę kierunku ułożenia taśmy – wówczas należy stosować taśmy narożne, natomiast do zamknięcia dylatacji – taśmy zamykające,
zachowanie otuliny (minimum 20 mm pomiędzy taśmą a zbrojeniem).

Taśmy uszczelniające powinny być dobrane przede wszystkim ze względu na rodzaj uszczelnianego połączenia, przewidywane ciśnienie wody, odkształcenia szczelin, a także rodzaj ekspozycji i szerokość szczeliny dylatacyjnej.

Taśmy wewnętrzne:

Stosowane w poziomych (płytach fundamentowych), a także pionowych (ścianach fundamentowych) elementach konstrukcyjnych. Ważny jest tutaj kształt i długość ramion taśmy. Dobierając wewnętrzną taśmę PVC należy pamiętać o warunkach wodnych, a także o tym, aby jej szerokość nie przekraczała grubości elementu konstrukcyjnego. Zapobiega to rozwarstwianiu elementu betonowego. Taśma nie może być również za wąska, ponieważ wówczas może nie zapewnić odpowiedniej szczelności. Powinna być usytuowana w taki sposób, aby grubość warstwy przykrywającej była równa bądź większa jednostronnej głębokości zakotwienia taśmy, a także możliwie blisko osi uszczelniającego elementu.

**Rys. 5** Sposób montażu taśmy uszczelniającej wewnętrznej w przerwie roboczej

Taśmy zewnętrzne:

Stosuje się je zwykle do uszczelnienia przerw technologicznych bądź dylatacyjnych pod płytami fundamentowymi, a także ścianach zewnętrznych, które narażone są na działanie wody gruntowej. Aby taśmy były skuteczne, należy dobrać odpowiedni kształt, długość ramion, ilość oraz wysokość kotew.

Taśmy zewnętrzne muszą być usytuowane od strony działania wody, która wywiera na nią ciśnienie. Przerwy dylatacyjne, oprócz uszczelnienia taśmą, powinny być wypełnione materiałem ściśliwym (np. styropianem) i zamknięte wkładką dylatacyjną lub kitem plastycznym, aby zabezpieczyć warstwę osłonową przed uszkodzeniami mechanicznymi.

**Rys. 6** Sposób montażu taśmy uszczelniającej zewnętrznej w przerwie roboczej

**Rys. 7** Sposób montażu taśmy dylatacyjnej zewnętrznej

Montaż taśm uszczelniających

Taśmy powinny być chronione przed słońcem, uszkodzeniami mechanicznymi, a także wpływem niekorzystnych warunków chemicznych. W czasie montażu należy:

sprawdzić szczelność, sztywność i mocowanie przegrody z taśmą (deskowanie musi szczelnie obejmować taśmę),
zabezpieczyć taśmę przed uszkodzeniem zarówno przed, jak i w tracie robót betonowych,
łączyć odcinki taśm (pamiętając o zachowaniu ciągłości piór) za pomocą metody:
- zgrzewania (proces odwracalny). Metoda ta polega na stopieniu dwóch końcówek taśm przez ich podgrzanie, a następnie szybkie dociśnięcie i pozostawienie do ostygnięcia. Łączenie nie uda się w przypadku podgrzania tylko jednej z końcówek taśm,
- wulkanizacji (proces nieodwracalny).
unikać wykrzywienia kotew, aby zapobiec nieprawidłowemu ułożeniu mieszanki betonowej wokół taśmy.

Taśmy wewnętrzne:

Mocowane są one do zbrojenia za pomocą specjalnych zapinek, które zakłada się na karby na ich krawędzi. Taśmy z krawędziami stalowymi mocuje się drutem przewlekanym przez otwory w odległościach max 25 cm. Aby ograniczyć powstawanie pustek powietrznych w betonie w dolnej części taśmy, zbrojenie i położenie taśm powinno umożliwiać zagięcie jej ramion pod kątem 10^o do 15^o.

Taśmy zewnętrzne:

W przypadku uszczelnienia elementu poziomego taśmy mocowane są bezpośrednio do chudego betonu. Przy montażu na ścianach taśmy mocuje się do deskowania za pomocą gwoździ. Jeśli istnieje ryzyko oderwania bądź uszkodzenia taśmy w czasie betonowania, należy mocować taśmę dodatkowo co 25 cm do zbrojenia przy użyciu specjalnych zapinek.