W sobotę PiS ogłosił zapowiadany od wielu miesięcy Nowy Ład. Tym samym dowiedzieliśmy się o trzech istotnych zmianach w zakresie podatków. Pierwsze dwie są pozytywne – podniesienie kwoty wolnej od podatku oraz drugiego progu podatkowego. Trzecia jest niestety bardzo szkodliwa, dotyczy składki zdrowotnej. Sprawdź, jakie zmiany czekają Cię najprawdopodobniej od początku 2022 roku!
Podwyższenie kwoty wolnej od podatku
Rząd planuje podwyższyć kwotę wolną od podatku z obecnych 8’000 zł do 30’000 zł. Jest to niewątpliwie korzystna zmiana. Jak to realnie przełoży się na nasze rozliczenia z fiskusem? Zacznijmy od wyjaśnienia, czym jest kwota wolna od podatku oraz jak przekłada się na nasze zarobki.
Kwota wolna od podatku, a ściślej kwota dochodu wolnego od podatku to kwota dochodu niepowodującego obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Jeśli więc Twoje zarobki nie przekraczają ogłoszonej na dany rok kwoty wolnej, to nie zapłacisz podatku PIT. Oczywiście masz obowiązek złożenia swojego rozliczenia w urzędzie skarbowym, jednak zapłacone zaliczki zostaną Ci zwrócone. Jeżeli natomiast Twoje zarobki przekraczają kwotę wolną, to Twoja kwota zmniejszająca podatek będzie wyliczana proporcjonalnie według poniższej tabeli.
| Kwota podstawy | Kwota zmniejszająca podatek 2021 |
| 8000 zł | 1 360 zł |
| 8 001 – 13 000 zł | 1 360 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł |
| 13 001 – 85 528 zł | 525,12 zł |
| 85 529 zł – 127 000 zł | 525 zł 12 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł |
| 127 001 i więcej zł | brak |
Kwotę obniżającą podatek stosuje się do obniżenia kwoty podatku, wyliczonej od podstawy opodatkowania, a przed odjęciem od niej kwoty ulg odliczanych od podatku. Podatnik ustala dochód (przychód minus koszty uzyskania przychodu), odejmuje od niego ulgi odliczane od dochodu (np. składki ZUS). Tak wyliczoną podstawę opodatkowania mnoży się przez właściwą stawkę podatku i następnie odejmuje kwotę wolną, zwaną również ulgą podatkową. W ten sposób wyliczamy zaliczkę na podatek dochodowy.
Kwota wolna od podatku obowiązuje wyłącznie podatników rozliczających przychody wykazywane na PIT-36 lub PIT-37 opodatkowane według skali podatkowej.
Podwyższenie pierwszego progu podatkowego
Kolejną istotną zmianą ma być podniesienie progu podatkowego z obecnych 85’528 zł do kwoty 120’000 zł. Ci, którzy teraz rocznie mieszczą się w pierwszym progu, płacą podatek według niższej stawki, tj. 17 %. Dochody przekraczające roczny limit 85’528 zł wpadają już w drugi próg podatkowy, gdzie stawka wzrasta do 32%. Podniesienie kwoty pierwszego progu podatkowego jest jak najbardziej wskazanym rozwiązaniem, biorąc pod uwagę galopującą w zastraszającym tempie inflację.
Nowy ład – brak możliwości odliczenia od podatku składki zdrowotnej
Tutaj przechodzimy do zdecydowanie niekorzystnej zmiany. Jest nią zapowiadany brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej. To w praktyce oznacza podwyższenie stawki podatku o 7,75% podstawy wyliczenia tej składki. A zatem przy wyższej kwocie wolnej i wyższym progu będziemy mieć do czynienia z dwiema wyższymi stawkami podatkowymi – tj. odpowiednio 24,75 proc. i 39,75 proc., co czyni stawki podatkowe w Polsce bardzo wysokimi. Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej spowoduje zniwelowanie korzyści dla osób średnio zarabiających oraz wyższe obciążenia dla osób lepiej zarabiających.
Dla przykładu na chwilę obecną osoba zarabiająca 4’000 zł netto co miesiąc odprowadza 430,91 zł (9%) składki zdrowotnej, z czego od podatku odliczyć może 371,06 zł (7,75%). Nowy ład zakłada zniesienie możliwości dokonania tego odliczenia, co w skali roku podwyższy podatek o 4’452,72 zł. Na szczęście wyżej wspomniane podwyższenie kwoty wolnej od podatku do pewnego momentu będzie bilansować niemożność odliczenia składki zdrowotnej. Podatnik będzie stratny dopiero w momencie osiągania dochodu powyżej 4’000 zł na rękę.
Nowy Ład – jedni skorzystają, inni stracą
Osoba zatrudniona na umowę o pracę, której wynagrodzenie wynosi 3’000 zł brutto miesięcznie, zyska około 154 zł miesięcznie i 1’845 zł w skali całego roku. Pensja na rękę po zmianach wzrośnie z 2’200 zł do 2’356 zł. Przy pensji 5’000 zł brutto pracownik będzie mógł liczyć na 47 zł wynagrodzenia miesięcznie więcej. Przy wynagrodzeniu wynoszącym 6’000 zł brutto miesięcznie (4’318 zł na rękę) pracownik będzie już tracił co miesiąc około 20 złotych (4’299 złotych netto). W skali roku jest to 236 złotych.
Jak zwykle najgorzej wyjdą na nowych pomysłach osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, jeśli dochód z tego tytułu jest ich głównym źródłem utrzymania. Wówczas blisko 60% osób straci na zmianach podatkowo-składkowych, a około 39% osiągnie korzyści.
Podsumowując – im wyższe zarobki, tym wyższa strata po zmianach.
