Odwierty rdzeniowe czy też przewierty kontrolne to metody odkrywkowe, które stosuje się w celu analizowania stanu konstrukcji. Metoda badań znajduje swoje zastosowanie zarówno w przypadku obiektów nowych, jak i tych istniejących. Wykonanie odkrywek pozwala na określenie jakości materiałów, ocenę wytrzymałości na ściskanie betonu na podstawie pobranych próbek, ale również określenie grubości warstw czy oceny głębokości karbonatyzacji betonu. Ponadto wykonanie przewiertów kontrolnych może odkryć wady wewnętrzne konstrukcji, takie jak: pęknięcia, rozwarstwienia, odspojenia łączonych elementów, rozsegregowanie kruszywa, odspojenia, itp. Metoda jest niezwykle pomocna np. w przypadku identyfikowania wytrzymałości betonu na ściskanie obiektów istniejących, których dokumentacja projektowa jest niedostępna.
Odwierty rdzeniowe – próbki do badań
Przed wykonaniem odwiertów należy zwrócić szczególną uwagę na miejsce pobrania próbek. Aby wynik badań był jak najbardziej wiarygodny, miejsca pobrania próbek powinny być zgodne z rozkładem właściwości betonu badanej konstrukcji. Ponadto poza lokalizacją istotna jest wielkość oraz sposób wykonywania odwiertów. Miejsce pobrania próbek powinno mieć jak najmniejszy wpływ na konstrukcję. Zgodnie z normą [2] zaleca się, aby odwierty były wykonywane prostopadle do kierunku betonowania. Niekiedy pobranie próbek w wyżej wspomniany sposób nie jest możliwe. W takiej sytuacji próbki należy pobrać zgodnie z kierunkiem betonowania. Zaleca się, aby próbki do badań posiadały średnicę równą 100 mm. Wymiar ten warunkuje stosunek średnicy odwiertu do ziaren kruszywa w betonie, który nie powinien być większy niż 1:3. Zgodnie z zapisami normy [1] poniżej przedstawiono zależność wytrzymałości próbek rdzeniowych od ich średnicy wraz z uwzględnieniem wymiaru kruszywa:
- wytrzymałość rdzeni (z kruszywem do 20 mm) o średnicy 100 mm jest o około 7 % większa niż rdzeni o średnicy 50 mm i o około 20 % większa niż rdzeni o średnicy 25 mm,
- wytrzymałość rdzeni (z kruszywem do 40 mm) o średnicy 100 mm jest o około 17 % większa niż rdzeni o średnicy 50 mm i o około 19 % większa niż rdzeni o średnicy 25 mm.
UWAGA: odwierty rdzeniowe do badania wytrzymałości na ściskanie nie powinny posiadać prętów zbrojeniowych.
Na podstawie wykonanych odwiertów można określić np. to czy beton jest porowaty oraz czy w jego strukturze występują inne wady wewnętrzne. Jest to wstępna analiza próbek, w której następuje klasyfikacja czy pobrane próbki mogą być wykorzystane w badaniach wytrzymałościowych. Badanie wytrzymałościowe pobranych próbek przeprowadza się w taki sam sposób, jak w przypadku próbek normowych.
Literatura:
[1] PN-EN 12504-1:2019-08, Badania betonu w konstrukcjach — Część 1: Próbki rdzeniowe — Pobieranie, ocena i badanie wytrzymałości na ściskanie,
[2] PN-EN 206+A1:2016-12, Beton — Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność.
Zobacz też:
Pull-off – badanie wytrzymałości na odrywanie
Identyfikacja zbrojenia w konstrukcjach żelbetowych
