Materiałem stosowanym do zabezpieczania podziemnych części budynku przed wnikaniem wody jest mata bentonitowa. Jest to membrana powstała z połączenia trzech elementów: geotkaniny, geowłókniny polipropylenowej, a także granulatu bentonitowego wtłoczonego pomiędzy nie. Zespolenie w jednorodny trwały wyrób gwarantuje proces igłowania. Mata posiada właściwości samouszczelniające. W kontakcie z wodą bentonit żeluje się i wnika w rysy oraz pęknięcia, uszczelniając konstrukcję. Do uszczelnienia budynków wymagających dodatkowej odporności chemicznej i niskiej przepuszczalności oparów wody stosuje się matę z dodatkowym laminatem w postaci folii polimerowej o grubości 0,2 mm trwale połączonym z geotkaniną poprzez wklejanie oraz wgrzewanie.
Mata bentonitowa – zastosowanie
Matę bentonitową stosuje się do uszczelniania powierzchni poniżej poziomu terenu, narażonych na ciągłe bądź okresowe działanie ciśnienia hydrostatycznego. Najczęstsze zastosowanie to izolacja:
- płyt fundamentowych,
- zasypywanych ścian i płyt betonowych,
- stałych obudów wykopów, tj. ścian szczelinowych, grodzic stalowych, palisad czy też torkretowych ścian oporowych,
- tuneli i przejść podziemnych,
- budowli ziemnych,
- obiektów wodnych,
- wałów przeciwpowodziowych,
- wysypisk śmieci, itp.
Matę bentonitową można układać zarówno na nowych, jak i istniejących konstrukcjach.
Można stosować ją do betonów przewidzianych dla klasy ekspozycji XA2 lub niższej. W sytuacji stwierdzenia wysokiej zawartości azotanów, fosforanów, chlorków, siarczanów, wapna, a także rozpuszczalników organicznych w wodzie gruntowej może zaistnieć konieczność modyfikacji składu mieszanki bentonitowej dla zapewnienia właściwej pracy maty.
Montaż
Przed montażem matę bentonitową trzeba przechowywać w suchym miejscu !
Matę można układać na świeżym betonie w prawie każdych warunkach atmosferycznych. Aby hydroizolacje bentonitowe funkcjonowały prawidłowo, należy ograniczyć swobodę pęcznienia zapewniając docisk, którego minimalna wartość powinna być równoważna płycie betonowej o grubości 20 cm. Szyby windowe, studzienki, komory, żebra płyt czy też głowice pali należy zaizolować z wyprzedzeniem wyprowadzając z tych elementów zakłady, tworząc ciągłe, nieprzerwane pasmo izolacyjne z zasadniczą powierzchnią izolacji. W celu zagwarantowania szczelności izolacji należy odpowiednio przygotować podłoże.
Przygotowanie podłoża:
Podłożem pod maty bentonitowe może być podkład betonowy, stabilizowane podłoże gruntowe, zagęszczony grunt bądź warstwa zagęszczonego kruszywa. Podkład z chudego betonu musi być wolny od ubytków, nadlewek, uskoków przekraczających 5 mm, a także ostrych krawędzi. Nierówności należy wyrównać zaprawą cementową bądź szpachlą bentonitową. Podłoże gruntowe czy też warstwa kruszywa muszą zostać wyrównane i zagęszczone. Zasypkę powinno stanowić kruszywo o różnoziarnistym uziarnieniu i maksymalnej wielkości ziarna poniżej 18 mm. Na powierzchni gruntu nie powinny znajdować się żadne kamienie, korzenie, gruz czy inne ostre elementy, które mogłyby uszkodzić powłokę membrany. Z powierzchni podłoża należy usunąć zastoiny wody.
Układanie:
Maty instaluje się geowłókniną od izolowanego elementu. Maty laminowane układa się folią od strony napierającej wody. Należy układać je na zakład około 10cm, z przesunięciem jednej rolki względem drugiej o około 30 cm. W celu zabezpieczenia membrany przed przemieszczaniem i zanieczyszczeniem zakładów w czasie robót zbrojarskich, a także betoniarskich, można przybić ją wzdłuż zakładów gwoździami lub zszyć krawędzie za pomocą specjalnego zszywacza w odległości 40-50 cm. Układając matę przy obrysie płyty należy wyprowadzić ją na szalunek, wywijając co najmniej 30 cm membrany, aby zapewnić ciągłość izolacji poziomej z pionową. W narożnikach mata musi dokładnie przylegać do podłoża, dlatego w takich miejscach wykonuje się fasetę, np. ze szpachli bentonitowej.
Pod dylatacją zaleca się ułożenie dodatkowego pasa maty o szerokości minimum 80 cm symetrycznie. Matę, która stanowi izolację podstawową, należy wyprowadzić poza element już wykonany na min. 60 cm. Również w miejscach przerw roboczych pasma muszą być wyprowadzone na około 30-40 cm poza krawędź. Mata bentonitowa nie może stanowić samodzielnego uszczelnienia dylatacji i przerw technologicznych:
- w przerwach roboczych w betonowaniu montuje się taśmę bentonitową (Rys.1,2)
- ze względów bezpieczeństwa zaleca się zastosowanie dodatkowo zewnętrznej taśmy PVC (Rys.3)
- w dylatacjach użycie taśmy PVC jest obligatoryjne (Rys.4)
Ułożona izolacja z mat bentonitowych jest odporna na działanie opadów atmosferycznych (deszcz, śnieg). Jednak bezpośrednio po opadach deszczu należy unikać chodzenia po macie.
Naprawa uszkodzeń
Uszkodzenia maty (rozdarcia, nacięcia maty w narożnikach, miejscach mocowania, przejścia elementów łączących szalunki), które powstaną w trakcie jej układania, robót zbrojarskich czy betoniarskich, muszą zostać oczyszczone i obficie obłożone szpachlą bentonitową. Następnie na miejsce uszkodzenia należy ułożyć łaty (co najmniej 20 cm w każdym kierunku) i przymocować je przy użyciu szpachli, gwoździ bądź zszywek.
