Płatew stalowa stanowi integralny element konstrukcji przekrycia dachowego, rozmieszczony w kierunku równoległym do kierunku kalenicy dachu. Może przybierać postać belki lub lekkiej kratownicy, której głównym zadaniem jest przenoszenie obciążeń pokrycia dachowego na wiązary. W przypadku stalowych dachów bezpłatwiowych, zarówno funkcję płatwi oraz pokrycia stanowi blacha dachowa przekrycia. Natomiast w stalowych dachach płatwiowych, blacha z powodzeniem zastąpiła tradycyjne krokwie dachowe.
Rodzaje płatwi stalowych i ich usytuowanie
Płatwie w konstrukcji przekrycia dachu mogą się znajdować na różnych miejscach, zależnie od potrzeb i konkretnego projektu. Poniżej przedstawiam kilka możliwości umiejscowienia płatwi:
- Płatwie połaciowe (P1): Są to płatwie znajdujące się wzdłuż połaci dachu, czyli równolegle do jej krawędzi. Płatwie połaciowe stanowią główny element nośny dla pokrycia dachowego.
- Płatwie kalenicowe (P2): To płatwie umieszczone wzdłuż kalenicy dachu, czyli najwyższego punktu połaci. Płatwie kalenicowe mają za zadanie wzmocnić konstrukcję w obszarze kalenicy oraz przenosić obciążenia wynikające z pokrycia dachowego.
- Płatwie okapowe (P3): Są to płatwie znajdujące się wzdłuż krawędzi dachu, czyli miejsc, gdzie połacie dachu opadają i tworzą okap. Płatwie okapowe pełnią rolę podparcia dla pokrycia dachowego w tych obszarach i pomagają w odprowadzaniu wody deszczowej.
Należy pamiętać, że umiejscowienie płatwi w konstrukcji przekrycia dachu może się różnić w zależności od rodzaju dachu, jego kształtu i konkretnych wymagań projektowych.
Rys.1. Przykład umiejscowienia płatwi w konstrukcji przekrycia dachu [2]
Płatwie mogą być usytuowane w różny sposób względem połaci dachu. Istnieją trzy podstawowe sposoby ich ułożenia:
- Płatwie ustawione prostopadle do połaci: W tym przypadku płatwie są ułożone tak, że ich środnik jest prostopadły do płaszczyzny połaci dachu. Ten sposób ułożenia zapewnia równomierne rozłożenie obciążeń na płatwie i wiązary, zapewniając stabilność konstrukcji.
- Płatwie ustawione pionowo: W tym przypadku płatwie są ustawione w pionie, niezależnie od nachylenia połaci dachu. Taki sposób ułożenia płatwi może być stosowany w szczególnych przypadkach, gdzie konstrukcja wymaga takiego rozwiązania.
- Płatwa kalenicowa: Jest to szczególny rodzaj płatwi, umieszczonych wzdłuż kalenicy dachu. Płatwa kalenicowa pełni ważną rolę w wzmocnieniu konstrukcji w obszarze kalenicy i przenoszeniu obciążeń związanych z pokryciem dachowym.
Rys.2. Sposób usytuowania płatwi względem połaci: a) prostopadle do połaci, b) pionowo, c) płatew kalenicowa [3]
Literatura:
[1] PN-EN 1993-1-1 Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych – Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków.
[2] Chodor L., (2016). Przekrycia hal i galerii. Materiały XXXI Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, Tom I, ss. 25–202, [ http://chodor-projekt.net/wp-content/uploads/2016/03/Chodor_LPrzekrycia-hal-i-galerii-WPPK-2016.pdf],
[3] Bogucki W. (red.), (1982), Poradnik projektanta konstrukcji metalowych (Wydanie 1., Tom 2), Arkady, Warszawa
Zobacz też:
Nośność przekrojów równomiernie rozciąganych
Charakterystyki geometryczne figur płaskich
Kratownice – budowa, statyka i wyznaczalność