Spoiny w konstrukcjach murowych to przestrzeń pomiędzy sąsiednimi elementami murowymi wypełniona zaprawą murarską lub klejem. Rodzaj użytego materiału do ich wykonania, sposób wypełnienia czy też grubość spoin ma bezpośredni wpływ na właściwości muru. Jakie są funkcje spoin konstrukcji murowych?
Funkcje spoin konstrukcji murowych – podstawowe zadania zapraw stosowanych do murowania ścian
Łącznik elementów murowych
Podstawowym zadaniem spoin w konstrukcjach murowych jest zespolenie elementów murowych w jedną całość, tworząc element konstrukcyjny w postaci muru. Zapewnienie właściwego połączenia elementów murowych zależy przede wszystkim od przyczepności zastosowanej zaprawy oraz wypełnienia spoin. Przyczepność pomiędzy zaprawą a elementami murowymi zapewnia odpowiednią wytrzymałość muru na zginanie i ścinanie. Istotne jest zatem dokładne wypełnienie spoin zaprawą murarską, gdyż ma to bezpośredni wpływ na równomierne przekazywanie obciążeń oddziałujących na mur.
Zapewnienie odpowiedniej odkształcalności muru
Zaprawa murarska zapewnia równomierne przekazywanie obciążeń oraz oddziaływań pomiędzy elementami murowymi, minimalizując ryzyko zarysowania czy też pęknięć muru. Możliwe jest to dzięki odpowiedniej grubości spoiny, która pozwala zniwelować odchyłki elementów murowych, ale również dzięki elastyczności stosowanych zapraw. W przypadku tradycyjnych zapraw murarskich cementowo-wapiennych za elastyczność odpowiada wapno, którego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej odkształcalności muru, minimalizując ryzyko pęknięć i zarysowań. Sytuacja ma się nieco inaczej w przypadku zapraw cementowych, gdyż wykonany z nich mur staje się kruchy. W związku z powyższym, zaprawy cementowe nie pełnią funkcji poduszki, ponieważ brak elastyczności powoduje brak odporności na zarysowania i pęknięcia.
Spoina w murze jako „sączek”
Spoiny w murze odpowiedzialne są również za regulację wilgotności muru. Jest to szczególnie ważne w przypadku murów nieotynkowanych oraz wykonanych z elementów murowych o niskiej absorpcji (nasiąkliwości) wody. Ściany składające się z takich elementów wolniej wysychają, przez co mur może być narażony na stałe zawilgocenie. Dlatego materiał, z którego wykonano spoinę powinien wspomagać odciąganie wilgoci, która znajduje się w elementach murowych. Również w tym przypadku istotną rolę odgrywa zawartość wapna znajdująca się w zaprawie, gdyż odpowiada za odprowadzanie wilgoci znajdującej się w murze.
Spoina w murze jako bariera
Spoiny odpowiadają za szczelność muru, a w tym odporność ogniową, izolacyjność akustyczną oraz izolacyjność termiczną, która zależy od rodzaju zaprawy murarskiej oraz grubości spoin. Tradycyjne spoiny z zapraw cementowych lub cementowo-wapiennych należą do słabych izolatorów cieplnych. Najlepszym rozwiązaniem okazują się zaprawy do spoin cienkowarstwowych. Brak szczelności muru spowodowany nieprawidłowym wykonaniem spoin może powodować znacznie szybszą degradację muru.
Zobacz też:
Zaprawa murarska ciepłochronna
Beton komórkowy – charakterystyka i zastosowanie
Roboty murarskie i tynkarskie – BHP na budowie
Przyczyny i skutki uszkodzeń konstrukcji murowych