Grunt budowlany to inaczej podłoże, na którym posadowiony jest obiekt budowlany. Rodzaj podłoża ma istotny wpływ na sposób posadowienia obiektów budowlanych, w związku z tym istotne jest wykonanie badań geotechnicznych. Można wyróżnić dwa rodzaje gruntów budowlanych: grunty rodzime i antropogeniczne. Grunty rodzime to te powstałe w wyniku procesów geologicznych, natomiast antropogeniczne w wyniku działalności człowieka (grunty nasypowe). Bardzo ważnym parametrem opisującym grunty jest ich frakcja, ponieważ od jej wielkości zależy zarówno wytrzymałość, jak i nośność gruntu. Ze względu na uziarnienie grunty rodzime dzielą się na: drobnoziarniste, gruboziarniste i kamieniste. Równie ważnym parametrem gruntów decydującym o ich przydatności jest ich stan spoistości oraz stopień zagęszczenia. W związku z tym grunty rodzime dzielą się na spoiste i niespoiste (sypkie).
Rodzaje gruntów budowlanych
Grunty spoiste
Do gruntów spoistych zalicza się nieskaliste grunty mineralne bądź organiczne, których wskaźnik plastyczności jest większy niż IP>1%.
Podstawowym parametrem opisującym grunty spoiste jest ich stopień plastyczności IL, na podstawie którego można określić ilość wody w gruncie. Im niższa wartość stopnia plastyczności, tym grunt posiada mniej wody. W zależności od stopnia plastyczności grunty spoiste można podzielić na:
Ponadto grunty spoiste ze względu na wskaźnik plastyczności IP dzielą się na:
Grunty niespoiste
Do gruntów niespoistych zalicza się nieskaliste grunty mineralne lub organiczne. Grunty niespoiste różnią się uziarnieniem, stopniem zagęszczenia ID oraz wilgotnością. Do gruntów spoistych zalicza się:
Ze względu na stopień wilgotności grunty niespoiste dzielą się na:
Ze względu na stopień zagęszczenia ID wyróżnia się następujące stany gruntów niespoistych:
Grunty organiczne
Grunty organiczne – (nienośne) pod wpływem działających obciążeń ulegają znacznym odkształceniom, w związku z tym nie nadają się jako podłoże do posadowienia obiektów budowlanych. Wyróżnia się następujące rodzaje gruntów organicznych:
Grunty nasypowe
Grunty nasypowe to grunty naturalne bądź antropogeniczne powstałe w wyniku działalności człowieka, do których zaliczyć można (zwałowiska bądź wysypiska). Można wyróżnić dwa rodzaje gruntów nasypowych: budowlane (kwalifikowane – o specjalnym przeznaczeniu, np. jako grunt pod posadowienie fundamentów lub podłoże drogowe) oraz niebudowlane (niekontrolowane). Wykorzystanie gruntów nasypowych zależy przede wszystkim od rodzaju gruntów przeznaczonych na nasyp, ale również od ich zagęszczalności. Najlepszymi gruntami stosowanymi do wykonania nasypów są grunty niespoiste, takie jak piaski, żwiry. Podczas wykonywania nasypów należy pamiętać o zagęszczaniu gruntów warstwami. Grunty spoiste można stosować na nasypy wyłącznie w przypadku lekkich obiektów niewrażliwych na osiadanie.
UWAGA: Podczas projektowania posadowienia obiektów budowlanych należy określić następujące parametry geotechniczne:
- kąt tarcia wewnętrznego gruntu φu (zarówno w przypadku gruntów spoistych i niespoistych),
- spójność gruntu Cu w przypadku gruntów spoistych,
- moduł odkształcenia pierwotnego Eo i wtórnego E,
- moduł ściśliwości pierwotnej Mo i wtórnej M,
Bibliografia:
[1] PN-B-02480:1986 Grunty budowlane – Określenia, symbole, podział i opis gruntów,
[2] PN-B-04481:1988 Grunty budowlane. Badania próbek gruntu,
[3] PN-B-02481:1998 Geotechnika. Określenia, symbole, podział i opis gruntów.
Zobacz też:
Czasowe obniżenie zwierciadła wód gruntowych
Technologia “białej wanny” – hydroizolacja strukturalna
Hydroizolacja powłokowa części podziemnych
Bilans mas ziemnych – objętość wykopów i nasypów
