Przyczyny pękania tynków mogą być różne. Mogą powstać w wyniku nieprawidłowego wykonania, na skutek ruchów podłoża pod budynkiem, a nawet przez niewłaściwie zaprojektowaną konstrukcję. Ryzyko pojawienia się zarysowań lub pęknięć można zminimalizować. W tym celu należy zadbać o przestrzeganie zasad związanych z wykonaniem tynków, do których zalicza się:
- przygotowanie podłoża pod tynki (podłoże musi być równe, czyste, stabilne i niechłonne),
- zadbanie o właściwą wytrzymałość tynku – wytrzymałość maleje wraz z odległością od podłoża. W związku z tym najmocniejszą zaprawę należy zastosować do wykonania obrzutki, natomiast najsłabszą do wykonania gładzi,
- dobranie wytrzymałości zaprawy tynkarskiej ze względu na rodzaj podłoża. W tym przypadku należy zwrócić uwagę na nasiąkliwość podłoża oraz twardość. Oznacza to że, na podłoże nasiąkliwe, np. z betonu komórkowego, nie należy nakładać mocnych zapraw, jakimi są zaprawy cementowe.
Przyczyny pękania tynków
Ilość wody w zaprawie i chłonność podłoża
Jedną z najczęstszych przyczyn powodujących pęknięcia bądź odpryski tynków jest zbyt mała lub zbyt duża ilość wody. W przypadku dużej chłonności podłoża, woda z zaprawy tynkarskiej wniknie w podłoże, co może spowodować pęknięcia i odpryski. Woda zapewnia prawidłowe wiązanie zaprawy tynkarskiej, a także odpowiada za jej konsystencje. Rozwiązaniem na zbyt dużą chłonność podłoża jest stosowanie preparatów gruntujących. Woda może powodować również uszkodzenia tynków o pełnej wytrzymałości. Wilgoć wnikająca w głąb tynków oraz podłoże pod tynkami podczas ujemnych temperatur zwiększa swoją objętość, co powoduje pęknięcia oraz odspojenia tynku od podłoża.
Warunki atmosferyczne
Kolejną przyczyną powodującą rysy i pęknięcia są warunki atmosferyczne w chwili dojrzewania tynku. W przypadku, gdy tynk dojrzewa w gorące i wietrzne dni, nie ma możliwości zadbania o właściwą pielęgnację, co powoduje zbyt szybkie odparowanie wody, a w końcowym efekcie obniżenie wytrzymałości tynku oraz pojawienie się zarysowań i odprysków. Przyczyną powstawania uszkodzeń mogą być również zbyt niskie temperatury i podwyższona wilgotność. Takie warunki powodują to, że woda nie może odparować z zaprawy tynkarskiej, przez co zaprawa nie wiąże. Prace tynkarskie nie powinny być również prowadzone podczas ujemnych temperatur. Ujemne temperatury przerywają proces wiązania zaprawy, w wyniku czego tynk nie zwiąże nawet podczas dodatnich temperatur. Ponadto nieodpowiednie warunki atmosferyczne mogą być przyczyną pojawienia się na powierzchni tynków wykwitów i przebarwień.
Uszkodzenia tynków można zminimalizować wykonując tynk składający się z co najmniej dwóch warstw: obrzutki i narzutu. Obrzutka (warstwa czepna) powinna się charakteryzować znacznie większą porowatością niż narzut (warstwa zasadnicza), co pozwala na znacznie szybsze odprowadzenie wody z zaprawy tynkarskiej.
Zobacz też
Przygotowanie podłoża pod tynki
Wymagania konstrukcyjne ścian i murów
Przyczyny i skutki uszkodzeń konstrukcji murowych
Rodzaje wiązania cegieł w murze