Projektowanie schodów powinno odbywać się zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, według którego należy określić minimalne szerokości użytkowe biegów, spoczników oraz maksymalne wysokości spoczników.
Podczas projektowania schodów należy wykonać następujące czynności:
- Ustalić różnicę poziomów pomiędzy kondygnacjami oraz układ biegów w rzucie poziomym,
- Określić wysokość i liczbę stopni wraz z liczbą biegów zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi,
- Wyznaczenie szerokości stopni,
- Określenie całkowitej szerokości i długości biegu,
- Wyznaczenie szerokości spoczników,
- Wyznaczenie długości i szerokości całej klatki schodowej.
1. Obliczenie liczby stopni:
Liczbę stopni należy wyznaczyć na podstawie różnicy poziomów pomiędzy kondygnacjami. W tym celu należy podzielić wysokość kondygnacji przez maksymalną dopuszczalną wysokość stopnia zgodnie z poniższymi wytycznymi:
Tabela 1. Szerokość biegu i spocznika wraz z maksymalną wysokością stopni w zależności od przeznaczenia obiektu według rozporządzenia.
Ponadto liczba stopni w jednym biegu schodów stałych wewnętrznych powinna wynosić nie więcej niż 14 w budynkach opieki zdrowotnej oraz 17 w pozostałych budynkach. Przy czym wszystkie stopnie muszą być równej wysokości.
2. Obliczenie szerokości stopni:
Aby wyznaczyć szerokość stopni należy skorzystać z poniższego równania:
\[s = (0,60 ÷ 0,65) – 2h
\]
gdzie:
h – oznacza wysokość stopnia,
s – jego szerokość.
W tym miejscu należy uwzględnić przyjętą wysokość stopnia według przepisów pkt. 1 tabela nr. 1.
3. Obliczenie całkowitej szerokości biegu
Całkowitą szerokość biegu Sb można wyznaczyć według poniższego równania:
\[S_b = s_b + g + t
\]
gdzie:
sb – szerokość użytkowa biegu według warunków technicznych,
g – odległość mierzona od końca stopnia do wewnętrznej krawędzi balustrady
t – grubość tynku ścian na klatce schodowej.
Ponadto zgodnie z warunkami technicznymi:
Szerokość użytkowa schodów według warunków technicznych powinna spełniać następujące wymagania:
Ust.2 W budynkach użyteczności publicznej oraz budynkach produkcyjnych łączną szerokość użytkową biegów oraz łączną szerokość użytkową spoczników w klatkach schodowych, stanowiących drogę ewakuacyjną, należy obliczać proporcjonalnie do liczby osób mogących przebywać równocześnie na kondygnacji, na której przewiduje się obecność największej ich liczby, przyjmując co najmniej 0,6 m szerokości na 100 osób, lecz nie mniej niż określono to w ust. 1.
Ust.3 Szerokość użytkowa schodów zewnętrznych do budynku powinna wynosić co najmniej 1,2 m, przy czym nie może być mniejsza niż szerokość użytkowa biegu schodowego w budynku, przyjęta zgodnie z wymaganiami określonymi w ust. 1 i 2.
Ust.4 Szerokość użytkową schodów stałych mierzy się między wewnętrznymi krawędziami poręczy, a w przypadku balustrady jednostronnej – między wykończoną powierzchnią ściany a wewnętrzną krawędzią poręczy tej balustrady. Szerokości te nie mogą być ograniczane przez zainstalowane urządzenia oraz elementy budynku.
4. Obliczenie długości biegu
Długość biegu można wyznaczyć według poniższego wzoru:
\[D_b =s \cdot (n-1)
\]
gdzie:
s – szerokość stopnia,
n – liczba stopni w biegu.
5. Wyznaczenie szerokości spoczników
Szerokość spoczników należy przyjąć zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wytyczne dotyczące minimalnej użytkowej szerokości spocznika według warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie przedstawiono w pkt.1 tabela nr. 1.
6. Obliczenie długości i szerokości klatki schodowej
Obliczenie długości i szerokości klatki schodowej w przypadku, gdy schody usytuowane są w odrębnym pomieszczeniu można wyznaczyć z poniższych wzorów:
- Długość klatki schodowej mierzona w świetle ścian:
D_ś = D_{sm} + D_b + D_{sp}
\]
gdzie:
Dsm – szerokość spocznika międzykondygnacyjnego,
Db – długość biegu liczona według pkt. 4,
Dsp – szerokość spocznika piętrowego.
- Szerokość klatki schodowej mierzonej w świetle ścian można wyznaczyć według wzoru:
S_ś = 2 \cdot S_b + S_d
\]
gdzie:
Sb – całkowita szerokość biegu wyznaczona według pkt. 3,
Sd – szerokość duszy (szczelina/przerwa pomiędzy biegami schodowymi).
Literatura:
[1] Dz.U. 2019 poz. 1065 – Obwieszczenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 8 kwietnia 2019 r. W sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. [aktualizacja na dzień 03.05.2021].
Zobacz też:
Wymagania techniczne schodów i pochylni
