Podstawowym elementem każdych schodów stalowych są stopnie stalowe. Wykonuje się je bazując na kratach pomostowych zgrzewanych (płaskowniki nośne + prostopadłe do nich pręty poprzeczne) lub prasowanych (płaskowniki nośne + płaskowniki poprzeczne). Z czego składają się stopnie stalowe? W jaki sposób się je montuje i jak dobrać odpowiednie stopnie?
Stopnie stalowe – konstrukcja
Większość stopni stalowych składa się z kraty zgrzewanej bądź prasowanej, a także blach stanowiących obramowanie boczne, zwanych również „boczkami stopnia”. Blachy te posiadają otwory montażowe – okrągłe oraz fasolki, które umożliwiają regulację stopnia podczas montażu. Dzięki temu możliwe jest szybkie i łatwe zamontowanie stopnia do konstrukcji nośnej. Ponadto stopnie wyposażone są w listwę antypoślizgową z kątownika perforowanego na górnej płaszczyźnie. Jej zadaniem jest zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników i ochrona przed nieszczęśliwym wypadkiem, ale także usztywnienie stopnia w najbardziej obciążonym miejscu.
Stopnie stalowe – montaż
Stopnie wyposażone w boczne blachy montażowe mocuje się do konstrukcji schodów przy pomocy śrub oraz nakrętek dopasowanych do grubości policzka konstrukcyjnego. W konstrukcji wykonuje się otwory dopasowane do rozstawu otworów „n” w boczkach stopnia. Rozstaw ten zależy od szerokości stopnia.
Stopnie bez blachy montażowej układa się na płaskownikach lub kątownikach od góry i mocuje przy użyciu specjalnych uchwytów i/lub klamer, a także śrub i nakrętek. Ilość, a także rodzaj elementów mocujących muszą zostać określone przez projektanta.
Dobór stopni stalowych
Dobór stopni stalowych odbywa się podobnie, jak dobór krat pomostowych. Należy wziąć pod uwagę możliwości produkcyjne, a także podstawowe parametry, takie jak rozstaw oczek, wymiary płaskownika nośnego, rozstaw podpór, a także obciążenia, jakie będą działać na stopień.
Odpowiedni rodzaj stopnia najłatwiej dobrać korzystając z tabel obciążeń krat pomostowych dostępnych na stronach producentów lub dystrybutorów. Oznaczone są na nich zakresy, przy jakim obciążeniu występuje maksymalne ugięcie. Aby zapewnić bezpieczeństwo konstrukcji, należy trzymać się zakresu zalecanego przed producenta.
Szerokość stopnia dobiera się na podstawie rozstawu otworów montażowych, który musi być zgodny z normą DIN 24531. Na swoich stronach producenci podają standardowe wymiary stopni schodowych (tab.1). Wielu z nich oferuje także wykonanie stopni o długościach i szerokościach innych niż standardowe.
Rozstaw oczek
Składają się na niego dwa wymiary:
- wymiar rozstawu płaskowników nośnych, który wpływa także na ich ilość, a zatem również na nośność kraty. Standardowa odległość między płaskownikami nośnymi to 34,3 mm w kratach pomostowych zgrzewanych i 33,3 mm w kratach pomostowych wciskanych,
- wymiar rozstawu elementów poprzecznych, którego standardowe odległości to 25,4; 38,1; 50,8; 76,2 mm w kratach pomostowych zgrzewanych i 11,1; 22,2; 33,3 mm w kratach pomostowych wciskanych.
Wymiary płaskownika nośnego
Płaskownik stanowi najważniejszy element nośny kraty. Jego wysokość oraz grubość mają wpływ na podstawowe właściwości kraty, czyli jej masę i nośność. Na rynku dostępne są kraty, których płaskowniki mają grubość od 2 do 5 mm oraz wysokość 20, 25, 30, 40, 50 lub 60 mm.
Rozstaw podpór
Stopnie opierają się na blachach bocznych. Odległość między nimi to długość stopnia “L”. Szerokość stopnia to wymiar poprzeczny “B”. Należy pamiętać o odpowiedniej kolejności podawania wymiarów stopnia (L x B).
Wymiar nośny oznacza się na rysunkach symbolem .
Obciążenia
Przy doborze stopni stalowych należy wziąć pod uwagę maksymalne obciążenie równomiernie rozłożone na powierzchni całego stopnia, a także maksymalne obciążenie skupione skoncentrowane w punkcie o małej powierzchni.
Oznaczenia stopni stalowych
rodzaj stopnia / wymiar oczka / płaskownik nośny / wymiary stopnia / ocynk
Przykładowe oznaczenia stopni stalowych:
- z krat zgrzewanych: SOZ/34,3×38,1/30×3/L=1200xB=295/OC,
- z krat prasowanych: SOP/33,3×11,1/30×3/L=1200xB=295/OC,
gdzie:
SOZ – stopień schodowy zgrzewany,
SOP – stopień schodowy prasowany.
Zobacz też:
Projektowanie schodów – zasady wymiarowania
Wymagania techniczne schodów i pochylni
Dojścia i przejścia do urządzeń technicznych