Sposób finansowania inwestycji ma duży wpływ na wysokość osiągniętych zysków. Przy niskim finansowaniu kapitałem własnym i zwiększeniu udziału oprocentowanego kapitału obcego mamy do czynienia z mechanizmem dźwigni finansowej, której celem jest zwiększenie poziomu dochodowości z kapitału własnego. Dźwignia finansowa określa relację między wielkością kapitału obcego a wielkością kapitału własnego.
Na czym polega dźwignia finansowa?
Dźwignia finansowa uwzględnia sposób finansowania działalności kapitałami stałymi, zarówno własnymi, jak i obcymi. Jest mechanizmem, który może znacznie zwiększyć wartość aktywów przy wykorzystaniu do tego minimalnego poziomu środków własnych. Korzystając z finansowania kapitałem obcym możliwe jest zwiększenie przychodów ze sprzedaży. Jej głównym celem jest podwyższenie wskaźnika rentowności kapitału własnego (ROE), w stosunku do sytuacji, kiedy finansowane odbywa się jedynie kapitałem własnym.
Dźwignia finansowa informuje, w jakim stopniu jednoprocentowa zmiana zysku operacyjnego wpłynie na zmianę zysku brutto. Jej poziom można wyliczyć według wzoru:
Df = Zo/Zb
gdzie:
Zo – oznacza zysk operacyjny przed uwzględnieniem odsetek bankowych od kredytów długoterminowych,
Zb – oznacza zysk brutto, a więc zysk przed opodatkowaniem.
Dźwignia finansowa stanowi także ważny wskaźnik określający czy finansowanie zewnętrzne jest opłacalne. Daje informacje czy obciążenie kapitałem obcym nie jest zbyt wysokie, a także czy nie wpływa niekorzystnie na rentowność inwestycji. Wskaźnik dźwigni finansowej określający czy poziom zadłużenia jest odpowiedni można obliczyć korzystając ze wzoru:
dźwignia finansowa = rentowność kapitału własnego minus skorygowana rentowność kapitału własnego
Otrzymanie wartości dodatniej oznacza, że finansowanie poprzez zaciągnięcie zobowiązania jest korzystniejsze niż korzystanie tylko z własnych kapitałów.
Efekt dźwigni finansowej
Efekt dźwigni finansowej jest wynikiem, jaki przynosi finansowanie kapitałem obcym. Wynik ten może być dodatni bądź ujemny. Wynik dodatni świadczy o pozytywnym efekcie dźwigni finansowej. Mówimy o nim wtedy, gdy zysk z kapitału własnego jest wyższy dzięki kapitałowi zewnętrznemu. W przeciwnym wypadku, gdy następuje obniżenie stopy zwrotu z kapitału własnego na skutek zastosowania długu, mówimy o negatywnym (ujemnym) efekcie dźwigni.
O pozytywnym efekcie dźwigni finansowej można mówić, gdy spełnione są dwa warunki:
- stosunek zysku operacyjnego do łącznej wartości kapitału będzie wyższy od stopy oprocentowania długu
Zysk operacyjny / Kapitał całkowity * 100% > kD
- zachowana zostanie właściwa, optymalna struktura finansowania. W przypadku, gdy udział długu jest zbyt wysoki, istnieje ryzyko bankructwa, które może być wynikiem braku możliwości spłaty zadłużenia w terminach jego wymagalności, jak i trudności w spłacie wysokich kosztów finansowych. Jeżeli koszty odsetkowe są wyższe od całkowitego zysku operacyjnego, zgodnie ze wzorem na stopień dźwigni finansowej w mianowniku mamy wartość ujemną, w liczniku nadal dodatnią i w konsekwencji SDF przyjmuje wartość ujemną:
Stopień dźwigni finansowej (SDF) = EBIT / (EBIT – odsetki)
Dźwignia finansowa – zalety
Dzięki zastosowaniu dźwigni finansowej możliwe jest zainwestowanie o wiele większego kapitału niż w rzeczywistości posiada inwestor. Można zwiększyć wartość aktywów przy jednoczesnym niskim finansowaniu inwestycji kapitałem własnym. Koszt kapitału obcego jest z zasady mniejszy od kosztu kapitału własnego. Ponadto dzięki kredytowi inwestor może podejmować np. bardziej opłacalne inwestycje. Dźwignia finansowa pozwala czerpać korzyści finansowe z efektu tarczy podatkowej. Koszty finansowe związane z finansowaniem zewnętrznym, takie jak odsetki od kredytu czy leasingu, stanowią koszty uzyskania przychodu, dzięki czemu zmniejsza się podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym, a co za tym idzie, podatek do zapłacenia jest niższy.
Dźwignia finansowa – wady
Niestety trzeba pamiętać, że dźwignia finansowa mimo, iż jest bardzo dochodowym narzędziem, wiąże się również z dużym ryzykiem. Tak samo, jak zyski mogą być zwiększone, tak wysoka może być również strata w przypadku niepowodzenia inwestycji. Wówczas traci się nie tylko wkład własny, ale także to, co zostało pożyczone. Wraz ze wzrostem wartości dźwigni finansowej, rośnie ryzyko podejmowane przez inwestora.
Zobacz też:
Finansowanie inwestycji deweloperskiej
