Sondowanie statyczne to jedna z podstawowych metod badawczych gruntu stosowana w celu szczegółowego zweryfikowania parametrów gruntu. Niewątpliwą zaletą tej metody jest to, że można ją stosować w przypadku każdego rodzaju gruntu. Sondowanie statyczne można wykorzystać zarówno w gruntach sypkich, spoistych, organicznych, jak i nasypowych w związku z tym jest to jedna z uniwersalnych metod badawczych gruntu.
Sondowanie statyczne – przebieg i wyniki badania
Metoda badania polega na wciskaniu stożka w strukturę podłoża wyposażonego w system czujników pozwalających na rejestrację parametrów gruntowych w sposób nieprzerwany. Sondowanie należy do jednych z najbardziej miarodajnych metod badań gruntu, ponieważ podczas badania nie zostaje zaburzona struktura gruntu. Ponadto daje możliwość dokładnego przeanalizowania parametrów gruntu, takich jak stopień zagęszczenia czy plastyczności, wytrzymałość gruntu na ścinanie, a także badanie modułów ściśliwości.
W trakcie badania sondowania statycznego rejestruje się:
- opór pod stożkiem [Qc],
- tarcie na pobocznicy stożka [Fs],
- ciśnienie porowe gruntu [U] (w zależności od rodzaju stożka),
- głębokość [cm],
- prędkość penetracji,
- inklinacja ( odchylenie od pionu).
Metoda sondowania statycznego pozwala na określenie następujących parametrów gruntu:
- stopień zagęszczenia gruntów niespoistych (ID),
- stopień plastyczności gruntów spoistych (IL),
- efektywny kąt tarcia wewnętrznego (φ’),
- współczynnik konsolidacji (c),
- moduł ściśliwości wtórnej (M),
- wskaźnik plastyczności gruntu (Ip),
- współczynnik tarcia spoczynkowego (Ko),
- współczynnik filtracji w kierunku poziomym (kh),
- moduł odkształcenia (Younga) w warunkach bez odpływu (EU),
- edometryczny moduł ściśliwości (M0),
- wytrzymałość gruntu na ścinanie w warunkach bez odpływu (Su),
- współczynnik prekonsolidacji gruntu (OCR).
W zależności od rodzaju wykorzystanej sondy wyróżnia się metodę sondowania CPT oraz CPTU. Zarówno pierwsza, jak i druga metoda pozwala na określenie rodzaju gruntu, jednak określenie poziomu wody gruntowej możliwe jest jedynie w sondowaniu CPTU. W przypadku metody CPTU można określić znacznie więcej parametrów niż w metodzie CPT. Sondowanie CPTU pozwala na pomiar ciśnienia porowego gruntu, ale również na określenie parametrów gruntu, takich jak spójność czy nieoderwaną wytrzymałość na ścinanie.
Zobacz też:
Czasowe obniżenie zwierciadła wód gruntowych
Bilans mas ziemnych – objętość wykopów i nasypów