Realizując różnego rodzaju przedsięwzięcia budowlane związane z wykonywaniem prac ziemnych istotne jest, aby wykonać zabezpieczenie wykopów umożliwiające bezpieczne wykonanie robót. W zależności od rodzaju prowadzonych prac wykopy dzielą się na wykopy wąskoprzestrzenne oraz przestrzenne, co wiąże się z wykonaniem różnego rodzaju zabezpieczenia. Na rodzaj zabezpieczenia wykopów wpływa wiele czynników, w związku z czym istotne jest rozpoznanie warunków gruntowych oraz przeanalizowanie sąsiedztwa, w którym zamierzamy prowadzić nasze prace. Jest to ważne, ponieważ nie wszystkie metody zabezpieczenia wykopów można stosować np. w pobliżu istniejących już obiektów.
Zabezpieczenie wykopów
Wykonując wykopy należy zapewnić takie nachylenie, w którym grunt nie będzie się obsypywał. Zanim jednak rozpocznie się zasadnicze prace związane z wykopem, należy określić warunki terenowe oraz etapowanie wykonywania wykopów. Wykopy wąskoprzestrzenne, jeśli warunki terenowe nie pozwalają na wykonanie skarp, zabezpiecza się wykonując: deskowanie pełne, ażurowe, ścianki szczelne czy też specjalne deskowanie systemowe. W przypadku wykopów przestrzennych sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Otóż wybranie odpowiedniej konstrukcji zabezpieczającej wykop zależy od wielu czynników, do których zaliczamy:
- głębokość wykopu,
- warunki geotechniczne,
- poziom wód gruntowych,
- technologię budowy,
- otoczenie w sąsiedztwie (np. odległość od budynków) prowadzonych prac.
Sposoby zabezpieczenia wykopów przestrzennych
Zabezpieczanie wykopów – ścianka szczelna
Ścianka szczelna jest niewątpliwie jedną z najczęściej wybieranych metod stosowanych w celu zabezpieczenia wykopów. W porównaniu do innych rozwiązań ścianka szczelna z grodzic stalowych nie wiąże się z taką pracochłonnością jak np. obudowa berlińska czy palisada z mikropali. Ścianka szczelna składa się z kształtowników metalowych (grodzic) wbijanych w ziemię za pomocą wibracji z wibromłota, łączonych na wyprofilowane zamki. Wbijanie grodzic za pomocą wibromłota powoduje znaczne wibracje, w związku z czym taka technologia montażu nie może być stosowana w każdym przypadku. Rozwiązaniem w takiej sytuacji może być metoda bezwibracyjna, czyli metoda statyczna, w której grodzice są wciskane w grunt.
Zabezpieczenie wykopu – ścianka berlińska
Równie popularnym rozwiązaniem w przypadku głębokich wykopów jest ścianka berlińska. Jest to jednak nieco bardziej pracochłonna technologia zabezpieczenia wykopu. Ścianka berlińska składa się z pionowo wbitych słupów, najczęściej dwuteowników stalowych oraz opinki drewnianej. Wykonanie zabezpieczenia składa się z wielu etapów. W pierwszej kolejności należy zamontować słupy poprzez wbijanie lub umieszczając je we wcześniej przygotowanym otworze wypełnionym np. betonem. Kolejny etap składa się z montażu opinki wraz z pogłębianiem wykopu. W celu wzmocnienia obudowy można stosować np. kotwienie w gruncie lub rozpory. Ścianka berlińska ze względu na brak szczelności znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadkach powyżej poziomu wód gruntowych.
Zabezpieczenia wykopów – obudowa z mikropali
Obudowa (palisada) z mikropali składa się z pali o średnicy od 15 do 35 cm wierconych w odstępach nie większych niż 3 średnice pala. W przypadku tej technologii grunt znajdujący się za palami tworzy naturalne przesklepienia. Dzięki temu palisada zabezpiecza przed obsunięciem się gruntu znajdującego się za obudową. Jest to bardzo istotne w przypadku, gdy wykonujemy wykop w pobliżu fundamentów istniejących już obiektów. W przypadku wykopów o dużych głębokościach, palisadę należy wzmocnić poprzez wykonanie oczepu na zwieńczeniu pali bądź zastosować rozpory lub zakotwienie.
Zobacz też:
Bilans mas ziemnych – objętość wykopów i nasypów
