Prowadzenie działalności gospodarczej wymaga efektywnego i skutecznego zarządzania, aby osiągać wytyczone cele. Narzędziem służącym do pozyskiwania informacji niezbędnych do zarządzania przedsiębiorstwem jest sprawozdanie finansowe. Stanowi ono główne źródło informacji na temat sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Pozwala uporządkować informacje finansowe, a także przeprowadzić sprawną analizę danych działalności gospodarczej. Integralną część sprawozdania finansowego stanowi rachunek przepływów pieniężnych (cash flow).
Czym jest rachunek przepływów pieniężnych?
Rachunek przepływów pieniężnych dostarcza informacji na temat wpływów, a także wydatków środków pieniężnych. Służy do oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, analizy zdolności płatniczych oraz wypłacalności jednostki. Daje informacje na temat płynności firmy. Dzięki niemu możliwa jest ocena zdolności dopasowania przepływów pieniężnych do zmian warunków działalności, a także planowanie i prognozowanie przyszłych przepływów pieniężnych i ich kontroli. W rachunku cash flow uwzględnia się środki pieniężne, do których zalicza się krótkoterminowe lokaty pieniężne, czeki, weksle obce, naliczone odsetki od aktywów finansowych, a także inne aktywa finansowe, jeśli są płatne bądź wymagalne w ciągu 3 miesięcy od momentu ich wystawienia, otrzymania, nabycia albo założenia.
W rachunku przepływów pieniężnych ujmuje się wszystkie wpływy i wydatki z podziałem na trzy podstawowe działalności:
- operacyjną – działalność podstawowa powodująca powstawanie przychodów oraz działalności, które nie zostały zaliczone do działalności inwestycyjnej i finansowej.
- inwestycyjną – działalność polegająca na nabywaniu i sprzedaży składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych i związane z nimi korzyści, a także koszty.
- finansową – działalność obejmująca źródła finansowania i związane z nimi korzyści, a także koszty.
Przykładowe wpływy i wydatki
Przykładowe wpływy i wydatki działalności podstawowej [1]:
- wpływy od odbiorów za sprzedane produkty, towary i materiały,
- wpływy z tytułu prowizji, honorariów, opłat,
- płatności dostawcom za otrzymane materiały, towary lub usługi,
- wydatki z tytułu wynagrodzeń i innych świadczeń wypłacanych pracownikom,
- płatności podatków.
Przykładowe wpływy i wydatki działalności inwestycyjnej [1]:
- wydatki poniesione w celu pozyskania środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych,
- wydatki na nabycie inwestycji w nieruchomości i wartości niematerialnych i prawnych,
- rozchody z tytułu nabycia akcji i udziałów,
- rozchody z tytułu pożyczek udzielonych innym podmiotom,
- wpływy z tytułu sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych,
- wpływy z tytułu sprzedaży inwestycji w nieruchomości i wartości niematerialnych i prawnych,
- otrzymane środki pieniężne z tytułu sprzedaży akcji i udziałów,
- otrzymane środki pieniężne w wyniku zwrotu udzielonych innym podmiotom pożyczek.
Przykładowe wpływy i wydatki działalności finansowej [1]:
- wpływy środków pieniężnych z tytułu emisji akcji lub dopłat do kapitału,
- wpływy z tytułu emisji obligacji i innych papierów wartościowych,
- otrzymane środki pieniężne z tytułu zaciągniętych kredytów,
- wydatki na wykup obligacji i innych dłużnych papierów wartościowych,
- wydatki w związku ze spłatą kredytów,
- płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego.
Metody sporządzania Cashflow
Istnieją dwie metody sporządzania rachunku przepływów pieniężnych:
- metoda bezpośrednia – polega na wykazaniu głównych rodzajów wpływów i wydatków,
- metoda pośrednia – polega na wykonaniu korekt wyniku finansowego netto, który ustalony został w rachunku zysków i strat o przychody i koszty niepowodujących ruchu środków pieniężnych, wpływy i wydatki operacyjne nie będące kosztami, a także pozycje, które nie są związane z działalnością operacyjną.
Sprawozdanie finansowe
Zgodnie z Ustawą o rachunkowości rachunek przepływów pieniężnych są obligatoryjnym elementem sprawozdania finansowego [1]:
- banków i zakładów ubezpieczeń,
- jednostek działających na podstawie przepisów o publicznych obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
- jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- spółek akcyjnych,
- pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
- co najmniej 50 osób zatrudnionych w przeliczeniu na pełny etat,
- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego większa niż równowartość 2,5 mln euro w walucie polskiej,
- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów, a także operacji finansowych za rok obrotowy większa niż równowartość 5 mln euro w walucie polskiej.
Bibliografia:
[1] Świderska G. K., Więcław W. redakcja naukowa, Sprawozdanie finansowe według polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości, wydanie III, Difin/MAC Consulting, Warszawa 2017
[2] Ustawa o Rachunkowości
