Oznaczenia stali konstrukcyjnych składają się z symboli literowych oraz liczbowych mówiących o głównym zastosowaniu stali, a także jej właściwościach mechanicznych.
Oznaczenia stali konstrukcyjnych
Zgodnie z normą PN-EN 10027-1 oznaczenia stali konstrukcyjnych składają się z symboli głównych, dodatkowych symboli oznaczających stal oraz dodatkowych symboli określających wyrób stalowy.
- Symbole główne
Pierwsze z nich „Symbole główne” składają się z litery określającej zastosowanie stali (dla stali konstrukcyjnych jest to litera „S”) oraz liczby określającej nominalną granicę plastyczności fy wyrażanej w (MPa).
- Dodatkowe oznaczenia stali
Dodatkowe symbole oznaczenia stali dzielą się na dwie zasadnicze grupy: pierwsza z nich określa grupy jakościowe stali, zaś druga cechy gatunku stali. Grupy jakościowe stali mówią o odporności stali na pękanie na podstawie łamania próbek w określonych temperaturach. W poniższej tabeli zestawiono grupy jakościowe stali i ich oznaczenia:
Temperatura próby [°C] |
Praca łamania próbki [J] |
||
27 J |
40 J |
60 J |
|
20 |
JR |
KR |
LR |
0 |
J0 |
K0 |
L0 |
-20 |
J2 |
K2 |
L2 |
-30 |
J3 |
K3 |
L3 |
-40 |
J4 |
K4 |
L4 |
-50 |
J5 |
K5 |
L5 |
-60 |
J6 |
K6 |
L6 |
Przy oznaczeniach stali konstrukcyjnych można również spotkać symbole określające cechy gatunku stali. W poniższej tabeli zestawiono symbole określające cechy gatunku stali:
Symbol |
Znaczenie |
C |
Stal przeznaczona do formowania na zimno |
H |
Stal przeznaczona na kształtowniki zamknięte |
L |
Stal przeznaczona do stosowania w niskich temperaturach |
M |
Stal walcowana termomechanicznie |
N |
Stal normalizowana bądź walcowana normalizująco |
P |
Stal przeznaczona na kształtowniki grodziowe |
Q |
Stal do ulepszania cieplnego |
W |
Stal odporna na korozję atmosferyczną |
- Dodatkowe oznaczenia wyrobu stalowego
Dodatkowe oznaczenia wyrobów składają się z symboli określających wymagania dodatkowe stawiane wyrobom już gotowym. Oznaczenia tego typu nie są obowiązkowe, jednak w sytuacji, gdy takie oznaczenie jest wymagane powinno zostać oddzielone od pozostałych oznaczeń znakiem „+”
Symbol |
Znaczenie |
+C |
Grube ziarno |
+F |
Drobne ziarno |
+H |
Hartowność |
+Z15 |
Wyrób o podwyższonych właściwościach: minimalne przewężenie wynosi 15% |
+Z25 |
Wyrób o podwyższonych właściwościach: minimalne przewężenie wynosi 25% |
+Z35 |
Wyrób o podwyższonych właściwościach: minimalne przewężenie wynosi 35% |
Literatura:
[1] Kozłowski A. Konstrukcje stalowe. Przykłady obliczeń wg PN-EN 1993-1, Część pierwsza wybrane elementy i połączenia. Politechnika Rzeszowska, Rzeszów 2009.
[2} PN-EN 10027-1:2016-12 Systemy oznaczania stali — Część 1: Znaki stali.
Zobacz też:
Charakterystyki geometryczne figur płaskich
Kratownice – budowa, statyka i wyznaczalność
Ramy – budowa, statyka i wyznaczalność