Pierwsze płaskie pasy napędowe powstawały już kilkaset lat temu, jednak mimo podobnej konstrukcji i mechanizmu działania współczesne wyroby znacznie się różnią od pierwowzorów. Dzięki rozwojowi technologii oraz techniki udało się w ogromnym stopniu poprawić parametry ich pracy. A to przyczyniło się do ukształtowania dzisiejszego wydajnego przemysłu i rolnictwa. Sprawdź, czym charakteryzuje się nowoczesny pas płaski i jak wspiera pracę zakładów produkcyjnych czy gospodarstw rolnych.
Czym jest pas płaski i jakie ma zastosowanie?
Pas płaski to podstawowy rodzaj pasa napędowego (transmisyjnego), który cechuje się uniwersalnym zastosowaniem. Jest jednolity, płaski na całej swojej szerokości, ma prostokątny lub owalny przekrój poprzeczny, czym różni się od pasów klinowych (przekrój trapezoidalny), okrągłych czy zębatych. Pasy tego typu wytwarza się przede wszystkim z gumy i poliuretanu i w kilku wariantach, w tym bezkońcowym (rękawowym) lub otwartym. Mają prostą, kilkuwarstwową budowę, która uwzględnia warstwę tworzywa, kord (lub tkaninę wzmacniającą) i okładzinę cierną wytwarzającą niezbędne tarcie.
Zastosowanie pasów płaskich obejmuje przenoszenie momentu obrotowego (z dopuszczeniem niewielkich poślizgów) w napędach otwartych i stycznych czy innych np. skrzyżowanych bądź kątowych. Pod kątem rodzaju napędu dobiera się natomiast rodzaj pasa płaskiego, przykładowo w napędzie stycznym stosuje się pasy z obustronną okładziną cierną.
Czym wyróżniają się nowoczesne pasy płaskie?
Nowoczesne pasy płaskie to przede wszystkim szeroka i różnorodna grupa wyrobów. Możemy podzielić je na rodzaje ze względu na wiele kryteriów, lecz dwie podstawowe grupy to pasy bezkońcowe i otwarte. Pasy bezkońcowe, tworzone w technologii rękawowej, są dzisiaj dostępne w niemal dowolnej szerokości i długości – a to przekłada się na możliwość zastosowania ich także w przypadku kół napędowych i elementów naprężających o małych średnicach. Naturalnie pasy bezkońcowe mogą mieć ograniczenia długościowe – i nie pasować do zabudowanych, niestandardowych mechanizmów i układów. Dlatego powstają także modele otwarte, dostępne w każdej wskazanej przez zamawiającego długości, które wystarczy połączyć (zgrzać).
Wyróżnikiem nowoczesnych pasów płaskich są również kordy powstające z wielu różnych materiałów o odmiennych właściwościach i zaletach. Umożliwia to precyzyjne dopasowanie pasa do zastosowania, koniecznych do uzyskania warunków pracy, parametrów technicznych czy wydajności maszyny lub instalacji.
- Kordy aramidowe: kewlarowe odpowiadają przede wszystkim za większą niż standardowa wytrzymałość pasa. Materiał jest odporny na rozciąganie. Pas z kordem aramidowym może też wydajnie i niezawodnie pracować w trudnych warunkach wysokiej wilgotności powietrza bądź skrajnych temperatur.
- Kordy z poliestru i poliamidu są najbardziej uniwersalne. Ten pierwszy materiał cechuje elastyczność, wytrzymałość oraz odporność na duże czy nagłe różnice temperatur. Kordy z poliamidu wyróżniają się zaś sprężystością, która zapobiega ich deformacjom: zwykle używa się ich przy dużych obciążeniach.
- Kordy poliuretanowe zapewniają pasom transmisyjnym przede wszystkim łatwość w utrzymaniu czystości, do tego są też wystarczająco dobrze elastyczne – pasy płaskie tego typu wykorzystuje się głównie w aplikacjach wymagających higieny, np. w przemyśle spożywczym, medycynie i farmacji czy w elektronice.
W stosunku do wyrobów starszego typu nowoczesne pasy napędowe płaskie cechują się znacznie większą odpornością na czynniki zewnętrzne oraz lepszymi parametrami pracy. Mogą przenosić duże moce, pracować pod większym obciążeniem, a nawet przy wysokich obrotach zapewniają płynny rozruch i cichą pracę – skutecznie tłumią drgania. Są także proste w serwisowaniu, ponieważ nie ma już konieczności np. smarowania przekładni.
Gdzie współcześnie wykorzystuje się pasy płaskie?
Uniwersalne nowoczesne pasy płaskie znajdują niezwykle szerokie zastosowanie – ze względu na prostą konstrukcję i wytrzymałość wykorzystuje się je m.in. w napędach głównych (szeroki zakres mocy), w transporcie ogólnym, w czynnościach procesowych oraz do podnoszenia i ciągnięcia poziomego masy towarowej. Są to aplikacje cechujące się przede wszystkim dużymi mocami, m.in. napędy maszyn rolniczych, turbiny czy też urządzenia służące do obróbki drewna, bądź zwiększonymi odległościami między wałami w układzie. Część pasów płaskich jest też dopuszczona do kontaktu z żywnością: używa się ich więc w branży spożywczej i farmaceutycznej.
Nowoczesne pasy płaskie są dostępne w regularnej sprzedaży, natomiast część firm produkuje je również na zamówienie, na podstawie rysunków technicznych lub wytycznych. A tym samym pojawia się możliwość precyzyjnego dopasowania pasa do konkretnej maszyny albo zastosowania – tak aby zapewnić najlepsze parametry pracy układu, urządzenia: zwiększyć wydajność zakładu i ograniczyć ryzyko awarii, a zatem kosztownych przestojów.
