Dlaczego dylatacje są kluczowe w posadzkach betonowych?

Dylatacja to specjalnie wykonana szczelina (przerwa), której głównym zadaniem jest zapewnienie właściwej eksploatacji posadzki. Szczeliny dylatacyjne minimalizują skutki powstałe w wyniku działania naprężeń (np. termicznych). Nieodpowiednie wykonanie dylatacji lub jej całkowity brak prowadzi do powstania pęknięć posadzki a wraz z nimi uszkodzenia warstw wykończeniowych.

Rodzaje dylatacji

Konstrukcyjna – stosowana w celu oddzielenia części lub elementów konstrukcyjnych budynku, umożliwiając im niezależną pracę oraz odkształcenia powstałe w wyniku działania obciążeń, różnicy temperatur czy też warunków gruntowych,
Technologiczna – znajduje zastosowanie w przypadku materiałów narażonych na pęcznienie i kurczenie w wyniku działania czynników zewnętrznych,
Termiczna – pełni funkcję zapobiegawczą przed oddziaływaniem odkształceń termicznych powstałych w wyniku różnicy temperatur. Dylatacje termiczne znajdują swoje zastosowanie np. w przypadku posadzek na balkonie lub tarasie,
Przeciwdrganiowa – znajduje swoje zastosowanie w przypadku obiektów zlokalizowanych na tzw. terenach szkód górniczych, bądź terenach narażonych na trzęsienia ziemi. Dylatacje przeciwdrganiowe znajdują również swoje zastosowanie w przypadku posadzek przemysłowych narażonych na drgania.

Dylatacja posadzki

W przypadku posadzek betonowych zasadniczo wykonuje się dwa rodzaje dylatacji: dylatację obwodową i powierzchniową. Pierwszą z nich dylatację obwodową wykonuje się na styku posadzki i ścian oraz innych elementów np. słupów, schodów itp. Jej głównym zadaniem jest przejęcie naprężeń związanych ze zmianą temperatury oraz powstałych w trakcie eksploatacji budynku. Ten rodzaj dylatacji wykonuje się jeszcze przed wykonaniem posadzki. Do wykonania dylatacji obwodowej należy stosować materiały elastyczne np. z pianki polipropylenowej lub z polietylenu.

Dylatację powierzchniową (tzw. pośrednią) wykonuje się na wykonanej już posadzce. Ten rodzaj dylatacji polega na podzieleniu posadzki na mniejsze niezależne od siebie fragmenty o powierzchni nie większej niż 30 m² przy czym długość boku wydzielonego fragmentu nie może przekraczać 6 m. Aby podzielić posadzkę na mniejsze fragmenty wykonuje się nacięcia wynoszące maksymalnie 1/2 grubości posadzki. Wykonanie nacięć pozwala między innymi na kontrolowanie pęknięć w w tych miejscach.

W przypadku posadzek narażonych na intensywną eksploatację należy wykonać szczeliny dylatacyjne, które wypełnia się odpowiednim materiałem. Materiał wypełniający stosuje się w celu zamaskowania szczeliny oraz zabezpieczenia krawędzi betonu przed uszkodzeniem (kruszeniem, pęknięciem itp.). Materiał wypełniający powinien zapewnić swobodę odkształceń poszczególnych sekcji. Do wypełnienia szczelin dylatacyjnych można stosować:

listwy dylatacyjne – wykonywane z różnych materiałów w zależności od potrzeb mogą posiadać różny kształt oraz kąt,
sznury dylatacyjne – to materiały elastyczne, nienasiąkliwe i odporne na ściskanie,
taśmy dylatacyjne – stosowane do wypełniania dylatacji w przypadku konstrukcji betonowych,
wkładki wypełniające – to materiały o różnej sztywności i elastyczności. Charakteryzują się dobrą przyczepnością do szczelin dylatacyjnych,
masy wypełniające – to materiał wypełniający całą szczelinę dylatacyjną. Charakteryzują się wysoką wytrzymałością oraz bardzo dobrą przyczepnością. W zależności od rodzaju użytego materiału można wyróżnić masy: silikonowe, akrylowe, poliuretanowe, polisiarczkowe oraz epoksydowe.

UWAGA: Sposób wykonania dylatacji zależy od następujących czynników: wielkości obciążeń oddziałujących na posadzkę, sposobu wykończenia posadzki, szerokości szczelin dylatacyjnych, a nawet innych wymagań specjalnych związanych z przeznaczeniem pomieszczeń takich jak odporność na substancje chemiczne itp.