Delaminacja to proces, w wyniku którego dochodzi do utraty przyczepności powłoki do podłoża. Zjawisko to może dotyczyć również powłok międzywarstwowych. W przypadku utraty przyczepności następuje stopniowe pękanie i odpadanie powłok, które wraz z upływem czasu twardnieją tracąc swą elastyczność. Brak przyczepności i elastyczności powoduje to, że powłoki nie są odporne na naprężenia powstające w wyniku zmian termicznych i wilgotnościowych. Zarówno niską przyczepność do podłoża, jak i przyczepność międzywarstwową można wykryć zanim dojdzie do spękania i łuszczenia się powłok. W tym celu można wykorzystać następujące metody: metoda siatki nacięć lub metoda odkrywkowa.
Delaminacja – przyczyny powstawania
Podstawową przyczyną mającą wpływ na brak przyczepności powłok jest zanieczyszczenie lub nieodpowiednie przygotowanie podłoża, do których zalicza się:
- tłuszcze, wykwity, wilgoć, warstwa lodu, kurz, brud,
- nieoczyszczone/nieodpylone podłoże, np. po przygotowaniu podłoża metodą strumieniowo-ścierną,
- zendra, rdza,
- suchy natrysk,
- kredowanie powłoki,
- łuszczenie się powłok.
Kolejną przyczyną jest nieprawidłowe dobranie systemu malarskiego, co może być wynikiem np.:
- malowania powłok cynkowych powłokami przeznaczonymi do malowania podłoży stalowych,
- stosowania systemu nieodpornego na alkalizację podłoża, w wyniku czego dochodzi do delaminacji poprzedzonej pęcherzeniem,
- stosowanie do malowania powierzchni betonowych farb nieodpornych na alkaliczne podłoże.
Inne przyczyny powodujące delaminacje mogą być wynikiem np.:
- pojawienia się naprężeń w powłoce,
- złej przyczepności nieutwardzonej powłoki,
- eksploatowania niedoschniętych powłok malarskich w warunkach wilgotnych,
- makrokorozji pojawiającej się np. na granicy powierzchni pomalowanych i niepomalowanych, w miejscu pozostawienia starej powłoki lub w miejscu połączenia powierzchni ocynkowanych powierzchniami bez powłoki cynkowej,
- malowania podłoża gładkiego bez odpowiedniej przyczepności, np. zbyt mała chropowatość, gładkie nieprzygotowane stare powłoki poprzez zmatowienie,
- dodanie rozpuszczalnika, który może powodować rozpuszczenie wcześniej nałożonej powłoki.
UWAGA: Aby uniknąć zjawiska delaminacji należy zadbać o prawidłowe przygotowanie podłoża, a także przestrzegać zaleceń producenta związanych z aplikacją powłok malarskich, w tym warunków atmosferycznych w trakcie prowadzonych prac. Zwiększenie przyczepności międzywarstwowej można osiągnąć poprzez poprawienie chropowatości powłoki. W przypadku powłok o niskiej przyczepności bądź powłok łuszczących się, powłoki te przed przystąpieniem do dalszych prac należy całkowicie usunąć. Jeśli łuszczenie następuje jedynie na warstwie nawierzchniowej konieczne jest usunięcie tej warstwy oraz zmatowienie warstwy poprzedniej. Jedną z najlepszych metod stosowanych w celu matowienia powłok jest omiecenie drobnym ścierniwem (metoda strumieniowo-ścierna).
Zobacz też:
Przygotowanie konstrukcji do cynkowania ogniowego
Obliczenie zapotrzebowania na farbę – poradnik
Zabezpieczenia antykorozyjne – w pigułce
Stopnie przygotowania podłoży stalowych