W poprzednim artykule pod tytułem „Przewody Ochronne PE w Instalacjach Niskiego Napięcia – Zasady i Normy” omówiliśmy podstawowe informacje dotyczące przewodów ochronnych PE. W niniejszym artykule skupimy się na doborze przekrojów przewodów ochronnych PE i PEN, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji elektrycznych.
Przekroje przewodów ochronnych PE i PEN – Kluczowe Zasady
Przy doborze przekroju przewodów ochronnych PE i PEN należy uwzględnić kilka czynników, takich jak:
- Zgodność z normami: Wymagania wynikające z norm N SEP-E-001, które określają zasady dotyczące obciążalności prądowej i wytrzymałości mechanicznej.
- Ochrona przed porażeniem elektrycznym: Przewody ochronne PE muszą być starannie dobrane, aby zapewnić skuteczną ochronę przed zwarciami doziemnymi.
- Jednolity materiał przewodów: Przewody ochronne PE powinny być wykonane z tego samego materiału co przewody fazowe, aby zapewnić spójne właściwości elektryczne i mechaniczne.
Wyliczenia przekroju przewodów PE
Dobór przekroju przewodów ochronnych PE i PEN opiera się na określonych wzorach wynikających z norm N SEP-E-001. Wartości te powinny uwzględniać warunki pracy instalacji oraz specyfikację techniczną danego systemu. Wzór na dobór przekroju przewodów ochronnych PE:
gdzie:
- S – przekrój, w mm2,
- I – wartość (skuteczna) spodziewanego prądu zwarciowego, płynącego przez zabezpieczenie w A,
- t – czas zadziałania zabezpieczenia, w s,
- k – wartość współczynnika którą należy odczytać z tabel (zależy od temperatury pracy, materiału i izolacji).
Jeśli wartość uzyskana z obliczeń nie odpowiada znormalizowanej wartości z tabeli z Normy, należy wybrać najbliższą większą wartość przekroju.
Tabela znormalizowanych przekrojów przewodów ochronnych
Zasada do zapamiętania jest prosta. Jeżeli przekrój przewodu fazowego jest nie większy niż 16mm2 i wykonane są z takich samych materiałów to przyjmujemy taki sam przewód ochronny. Jeżeli przekrój przewodu fazowego jest mniejszy niż 35mm2 możemy przyjąć przewód ochronny 16mm2 , a jeżeli większy niż 35mm2 to przyjmujemy jego połowę. Jeżeli przewód PE wykonany jest z innego materiału niż fazowy należy zastosować wzory zawarte w tablicy „Tablica 1. Minimalne przekroje przewodów ochronnych [5]”. W praktyce nikt tego nie robi, ponieważ najczęściej stosuje się albo przewody Aluminiowe albo miedziane.
Zakończenie
Prawidłowy dobór przekrojów przewodów ochronnych PE i PEN to kluczowy element zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznej. Zastosowanie odpowiednich materiałów i wartości zgodnych z normami minimalizuje ryzyko awarii i zwiększa trwałość systemu.
Źródła
Norma N SEP-E-001 Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przed por (cosiw.pl) Warszawa 2013, Autorzy: Lech Danielski, Witold Jabłoński