Pomieszczenia czyste (tzw. cleanroom) muszą spełniać rygorystyczne normy dotyczące jakości powietrza, mikroklimatu oraz ochrony przed zanieczyszczeniami. Aby osiągnąć odpowiedni poziom czystości i zapewnić bezpieczne środowisko pracy, projektowanie pomieszczeń czystych wymaga zastosowania nowoczesnych technologii, które umożliwiają precyzyjne zarządzanie parametrami powietrza wewnętrznego.
Projektowanie cleanroomów to proces złożony, który wymaga ścisłej współpracy między inżynierami, specjalistami ds. systemów wentylacji i klimatyzacji oraz użytkownikami końcowymi, którzy będą korzystać z pomieszczeń. Na co zwrócić uwagę projektując pomieszczenie czyste?
Normy i klasy czystości
Kluczową rolę w określaniu standardów czystości odgrywają normy międzynarodowe, takie jak ISO 14644, które definiują klasy czystości w oparciu o liczbę cząsteczek unoszących się w powietrzu. Dlatego też projektowanie pomieszczeń czystych wymaga bardzo dobrej znajomości obowiązujących norm i standardów.
Jak już wspomnieliśmy najważniejszym standardem jest w tym przypadku norma ISO 14644, która została opracowana przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO). Norma składa się z kilku części. Najważniejsze w kontekście pomieszczeń czystych są:
- ISO 14644-1 dotyczy klasyfikacji czystości powietrza i określa dopuszczalne limity liczby cząsteczek o różnych rozmiarach (najczęściej 0,1 µm, 0,2 µm, 0,5 µm, 1 µm i 5 µm) w danym pomieszczeniu. Służy do klasyfikacji cleanroomów do jednej z dziewięciu klas czystości (od ISO 1 do ISO 9).
- ISO 14644-2 obejmuje wymagania dotyczące monitorowania i testowania czystości pomieszczeń czystych. Wskazuje, jak często należy przeprowadzać pomiary czystości, a także jakie testy i procedury muszą być stosowane, aby pomieszczenia spełniały określone standardy.
Najczęstsze błędy projektowe
Proces projektowy nie jest w pełni wolny od błędów. Błędy podczas projektowania pomieszczeń czystych mogą mieć poważne konsekwencje dla ich funkcjonowania, a co za tym idzie dla bezpieczeństwa i efektywności obsługiwanego w cleanroomie procesu.
Jednym z najczęstszych błędów jest niewłaściwe zdefiniowanie wymagań dotyczących klasy czystości pomieszczenia. W zależności od specyfiki branży i procesów produkcyjnych, niektóre sektory wymagają znacznie wyższych standardów czystości niż inne. Często zdarza się, że projektanci zaniżają lub zawyżają klasy czystości, co prowadzi do problemów operacyjnych lub nadmiernych kosztów. Aby temu przeciwdziałać, dokładnie przeanalizuj specyfikę procesów, które będą odbywać się w cleanroomie, a także skonsultuj się z ekspertami branżowymi.
Wśród innych błędów występujących na etapie procesu projektowego wskazać można m.in.:
- nieodpowiednie rozmieszczenie sprzętu i personelu,
- brak właściwej kontroli przepływu powietrza,
- niewłaściwy dobór materiałów konstrukcyjnych i budowlanych,
- niedostateczne zarządzanie ciśnieniem powietrza,
- niewystarczająca liczba punktów dostępu i śluz.
Błędem projektowym może być również brak planu na konserwację i utrzymanie pomieszczenia w czystości.
Artykuł sponsorowany
