Dwuteownik HEB – charakterystyki, wymiary i zastosowanie

Czym jest dwuteownik HEB?

Dwuteownik HEB to stalowy kształtownik walcowany na gorąco o przekroju w kształcie litery „H”, należący do grupy tzw. szerokostopowych profili walcowanych (H-sections). Wyróżnia się szerokimi i grubymi półkami oraz masywną środnikiem, co zapewnia wysoką nośność przy zginaniu i ściskaniu.

Dwuteowniki HEB są produkowane zgodnie z normą EN 10365:2017, która określa ich dokładne wymiary, masy jednostkowe i charakterystyki geometryczne. Ze względu na dużą wytrzymałość i sztywność, stosowane są w konstrukcjach wymagających przenoszenia znacznych obciążeń.

Budowa i oznaczenie profilu HEB

Oznaczenie HEB pochodzi od angielskiego H-beam European, type B i odnosi się do średniej wersji serii szerokostopowych profili (HEA – lekkie, HEB – średnie, HEM – ciężkie).

Symbol HEB uzupełnia liczba odpowiadająca nominalnej wysokości profilu [mm], np.:

HEB 100 – wysokość ≈ 100 mm,
HEB 200 – wysokość ≈ 200 mm,
HEB 300 – wysokość ≈ 300 mm,
HEB 600 – wysokość ≈ 600 mm.

Podstawowe parametry geometryczne:

h – wysokość całkowita,
b – szerokość półki,
tw – grubość środnika,
tf – grubość półki,
r – promień zaokrąglenia,
A – pole przekroju,
G – masa 1 mb [kg/m],
Ix, Iy – momenty bezwładności,
Wx, Wy – wskaźniki wytrzymałości.

Dwuteowniki HEB – dane katalogowe

Wyszukaj: *wyszukiwanie ignoruje spacje i wielkość liter

Symbol	Wymiary					A [cm²]	G [kg/m]	Oś x–x			Oś y–y
Symbol	h [mm]	b [mm]	t_w [mm]	t_f [mm]	r [mm]	A [cm²]	G [kg/m]	I_x [cm⁴]	W_x [cm³]	i_x [cm]	I_y [cm⁴]	W_y [cm³]	i_y [cm]
HEB 100	100	100	6.0	10.0	12	26.0	20.4	449.5	89.91	4.16	167.3	33.45	2.53
HEB 120	120	120	6.5	11.0	12	34.0	26.7	864.4	144.1	5.04	317.5	52.92	3.06
HEB 140	140	140	7.0	12.0	12	43.0	33.7	1509	215.6	5.93	549.7	78.52	3.58
HEB 160	160	160	8.0	13.0	15	54.3	42.6	2492	311.50	6.78	889.2	111.2	4.05
HEB 180	180	180	8.5	14.0	15	65.3	51.2	3831	425.7	7.66	1363	151.4	4.57
HEB 200	200	200	9.0	15.0	18	78.1	61.3	5696	569.6	8.54	2003	200.3	5.07
HEB 220	220	220	9.5	16.0	18	91.0	71.5	8091	735.5	9.43	2843	258.48	5.59
HEB 240	240	240	10.0	17.0	21	106	83.2	11260	938.3	10.31	3923	326.9	6.08
HEB 260	260	260	10.0	17.5	24	118.4	93.0	14920	1147.64	11.22	5135	395.0	6.58
HEB 280	280	280	10.5	18.0	24	131.4	103	19270	1376.44	12.11	6595	471.0	7.09
HEB 300	300	300	11.0	19.0	27	149.1	117	25170	1677.71	12.99	8563	570.9	7.58
HEB 320	320	300	11.5	20.5	27	161.3	127	30820	1926.46	13.82	9239	615.9	7.57
HEB 340	340	300	12.0	21.5	27	170.9	134	36660	2156.25	14.65	9690	646.0	7.53
HEB 360	360	300	12.5	22.5	27	180.6	142	43190	2399.63	15.46	10140	676.1	7.49
HEB 400	400	300	13.5	24.0	27	197.8	155	57680.48	2884.02	17.08	10820	721.3	7.40
HEB 450	450	300	14.0	26.0	27	218.0	171	79890	3550.55	19.14	11720	781.4	7.33
HEB 500	500	300	14.5	28.0	27	238.6	187	107200	4287.021	21.19	12620	841.6	7.27
HEB 550	550	300	15.0	29.0	27	254.1	199	136700	4970.57	23.20	13080	871.8	7.17
HEB 600	600	300	15.5	30.0	27	270.0	212	171000	5701.36	25.17	13530	902.0	7.08
HEB 650	650	300	16.0	31.0	27	286.3	225	210600	6480	27.12	13980	932.3	6.99
HEB 700	700	300	17.0	32.0	27	306.4	241	256900	7339.67	28.96	14440	962.7	6.87
HEB 800	800	300	17.5	33.0	30	334.2	262	359100	8977.08	32.78	14900	993.6	6.68
HEB 900	900	300	18.5	35.0	30	371.3	291	494100	10980	36.48	15820	1050	6.53
HEB 1000	1000	300	19.0	36.0	30	400.0	314	644700	12890	40.15	16280	1085.05	6.38

HEB — karta profilu i porównanie

Profil:

Porównanie dwóch profili

Metryki: h/b, h/tw, G, W_x, I_x (większa wartość podświetlana).

*Wartości mają charakter poglądowy. Przed użyciem w obliczeniach należy je zweryfikować wg DIN 1025-2, EN 10365 oraz EN 10034

HEB – oznaczenie symboli

h [mm] – wysokość dwuteownika (wymiar całkowity profilu)
b [mm] – szerokość półki
t_w [mm] – grubość środnika
t_f[mm] – grubość półki
r [mm] – promień zaokrąglenia u nasady półki (promień przejścia półka–środnik)
A [cm²] – pole powierzchni przekroju poprzecznego
G [kg/m] – masa jednostkowa (ciężar właściwy na 1 metr długości)
U [m²/m] – powierzchnia rozwinięta/obwodowa na 1 m długości (potrzebna np. do obliczeń antykorozyjnych/malowania)

Własności względem osi x–x (zginanie w płaszczyźnie środnika):

I_x [cm⁴] – geometryczny moment bezwładności względem osi x–x
W_x [cm³] – wskaźnik wytrzymałości na zginanie względem osi x–x
i_x [cm] – promień bezwładności względem osi x–x

Własności względem osi y–y ( zginanie w płaszczyźnie półek):

I_y [cm⁴] – geometryczny moment bezwładności względem osi y–y
W_y [cm³] – wskaźnik wytrzymałości na zginanie względem osi y–y
i_y [cm] – promień bezwładności względem osi y–y

Zastosowanie dwuteowników HEB

Dwuteowniki HEB, dzięki dużej nośności i sztywności, stosuje się wszędzie tam, gdzie konstrukcja wymaga przenoszenia znacznych sił zginających lub osiowych. Typowe zastosowania:

słupy stalowe i żelbetowe,
belki główne w halach, wiaduktach i estakadach,
ramy portalowe i konstrukcje nośne budynków,
podciągi, rygle i nadproża stalowe,
konstrukcje wsporcze pod suwnice, silosy i zbiorniki,
masywne ramy maszyn i urządzeń przemysłowych.

W porównaniu z profilami IPE, dwuteowniki HEB są cięższe, ale oferują większą odporność na wyboczenie oraz lepsze zachowanie przy ściskaniu i zginaniu dwukierunkowym.

Porównanie serii HEA, HEB, HEM

Typ profilu	Wysokość (h)	Grubość półki (tf)	Masa [kg/m]	Charakterystyka
HEA	niska	cienka	lekka	do konstrukcji o umiarkowanych obciążeniach
HEB	średnia	średnia	średnia	profil uniwersalny, najczęściej stosowany
HEM	taka sama	gruba	ciężka	do konstrukcji o bardzo dużych obciążeniach

Dwuteowniki HEB są kompromisem między masą a nośnością, dlatego stanowią najczęściej wybierany typ spośród serii HE.

Normy i gatunki stali

Dwuteowniki HEB wytwarzane są zgodnie z normami:

EN 10365:2017 – Rolled steel channels, I and H sections – Dimensions and masses,
EN 10025-2 – Stale konstrukcyjne niestopowe (S235, S275, S355).

Najczęściej stosowane gatunki stali: