W obliczu dążenia Unii Europejskiej do osiągnięcia neutralności klimatycznej, na znaczeniu zyskują technologie wodorowe. Aby przyspieszyć tempo ich rozwoju, wciąż pojawiają się nowe źródła finansowania. Czym są technologie wodorowe i w jakich branżach znajdują swoje zastosowanie?
Technologie wodorowe
Technologie wodorowe stanowią obecnie obszar intensywnych badań i innowacji. Ich celem jest wprowadzenie zmian i zrewolucjonizowanie przechowywania energii oraz jej procesów produkcyjnych. Istotą technologii tego typu jest elektroliza wody pozwalająca na konwersję energii elektrycznej na wodór oraz przechowywanie tego pierwiastka chemicznego do późniejszego wykorzystania. Umożliwia to magazynowanie energii w formie gazowej i jest w stanie wspomóc zrównoważony rozwój poszczególnych sektorów gospodarki.
Wykorzystanie wodoru jako nośnika energii
Wodór jest wykorzystywany jako nośnik energii w sektorze energetycznym. Umożliwia on bowiem efektywne przechowywanie i transportowanie energii elektrycznej. W efekcie technologie wodorowe mają potencjał stać się istotnym elementem transformacji energetycznej i odegrać kluczową rolę w integrowaniu odnawialnych źródeł energii – energii słonecznej i wiatrowej – z sieciami energetycznymi. Wykorzystanie wodoru jako nośnika energii pozwala na elastyczne dostosowanie podaży energii do zmieniających się warunków, co umożliwia poprawę stabilności i zrównoważenia systemów energetycznych.
Energetyka wodorowa w Unii Europejskiej
Energetyka wodorowa stanowi jeden z filarów Europejskiego Zielonego Ładu – rozporządzenia, którego celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej przez kraje Unii Europejskiej do 2050 roku. Opracowana przez Komisję Europejską Strategia Wodorowa UE za priorytet uznaje rozwój odnawialnego, zielonego wodoru, wytwarzanego w procesie elektrolizy przy użyciu odnawialnych źródeł energii. Równocześnie jednak dopuszcza w okresie przejściowym wykorzystanie niskoemisyjnych form wodoru, pozyskiwanych w procesie elektrolizy przy użyciu źródeł energii innych niż odnawialne.
W jakich branżach znajdują zastosowanie technologie wodorowe?
Technologie wodorowe znajdują zastosowanie w różnych branżach. Obecnie poza energetyką zyskują szczególne uznanie w przemyśle i transporcie.
Przemysł
Zastosowanie technologii wodorowych w przemyśle pozwala na innowację procesów produkcyjnych. Dzięki nim możliwa jest redukcja emisji gazów cieplarnianych w branżach chemicznej i metalurgicznej. Paliwo wodorowe może być ponadto stosowane w zasilaniu i procesach ogrzewania maszyn wykorzystywanych w przemyśle. Wdrożenie nowoczesnych technologii wodorowych stanowi więc część strategii, której celem jest ograniczenie śladu węglowego przemysłu.
Transport
Technologie wodorowe zyskują popularność w branży transportowej. FCEV, czyli pojazdy z ogniwami paliwowymi, które używają wodoru jako głównego źródła energii, są coraz częściej wykorzystywane do przewozu osób i towarów. Ich działanie bazuje na procesie chemicznym polegającym na łączeniu wodoru z tlenem. Pojazdy tego typu mają duży zasięg i dają się szybko zatankować.
W miarę rozwoju infrastruktury tankowania wodorem konkurencyjność FCEV będzie wzrastać, aż zasilane wodorem samochody, autobusy, ciężarówki, a nawet pociągi staną się nową normą na europejskich drogach. Równocześnie trwają także prace nad zasilanymi wodorem samolotami oraz statkami, które mają potencjał stać się istotnym elementem globalnej floty transportowej.
Produkcja wodoru w Polsce
Polska produkuje rocznie 1,3 miliona ton wodoru, co plasuje ją na trzecim miejscu w Unii Europejskiej, za Niemcami i Holandią. W większości jest to tak zwany wodór szary, który jest wytwarzany i wykorzystywany w zakładach przemysłowych, głównie tych działających w branżach chemicznej, rafineryjnej i spożywczej. Według raportu sporządzonego przez Agencję Rozwoju Przemysłu, w 2023 roku w Polsce działały 74 podmioty związane z inwestycjami wodorowymi. W grupie tej znajdowały się stacje tankowania wodoru, pojazdy, instytucje badawcze, a także duże firmy z sektora paliwowo-energetycznego.
Zgodnie z Polską Strategią Wodorową, opracowaną przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska na podstawie wytycznych zawartych w Europejskim Zielonym Ładzie i Strategii Wodorowej UE, zapewnienie warunków dla uruchomienia instalacji do produkcji wodoru ze źródeł niskoemisyjnych i zeroemisyjnych stanowi cel strategiczny Polski do 2030 roku.
Projekty przyczyniające się do realizacji założeń Polskiej Strategii Wodorowej i faktycznej produkcji wodoru w Polsce mają być finansowane za pośrednictwem różnych instrumentów wsparcia niekomercyjnego. Dzięki uzyskaniu wsparcia finansowego, różnorodne podmioty mają możliwość inwestowania w prace badawczo-rozwojowe nad nowymi technologiami pozwalającymi na produkcję oraz wykorzystanie niskoemisyjnego i zeroemisyjnego wodoru.
Artykuł partnera